महाराष्ट्राचा प्रसिद्ध पोहा|कांदा बटाटा पोहा कसा बनवायचा?

घरगुती पद्धतीने बनवा स्वादिष्ट कांदा बटाटा पोहा. फक्त १५ मिनिटात तयार होणारी ही रेसिपी आरोग्यदायी आणि पौष्टिक. जाणून घ्या सोप्या steps आणि खास टिप्स.

कांदा बटाटा पोहा रेसिपी: महाराष्ट्रीयन पद्धतीचा स्वादिष्ट नाश्ता

पोहा हा महाराष्ट्रातील सर्वात लोकप्रिय आणि पौष्टिक नाश्ता आहे जो आज संपूर्ण भारतात खूप आवडीने खाल्ला जातो. कांदा बटाटा पोहा ही त्याची क्लासिक आवृत्ती आहे ज्यामध्ये कांदा आणि बटाटा यांचा समावेश केला जातो. ही एक अशी डिश आहे जी लवकर तयार होते, पौष्टिक असते आणि ती आरोग्यासाठीही चांगली असते.

भारतीय आहार तज्ञांनी मान्यता दिलेली ही डिश ICMR (भारतीय वैद्यकीय संशोधन परिषद) च्या मते, एक संतुलित नाश्ता आहे ज्यामध्ये कार्बोहायड्रेट, प्रोटीन आणि फायबर यांचे उत्तम प्रमाण असते. पोहा मध्ये लोह, कॅल्शियम आणि बी-कॉम्प्लेक्स जीवनसत्त्वे भरपूर प्रमाणात आढळतात.

पोहाचे आरोग्य लाभ: एक पौष्टिक नाश्ता

पोहा केवळ स्वादिष्टच नाही तर आरोग्यदायीही आहे. चपटी तांदूळ (फ्लॅटन्ड राईस) हे एक पौष्टिक धान्य आहे ज्यामध्ये अनेक आरोग्य लाभ आहेत.

पोहाचे आरोग्य फायदे:

• पचनासाठी चांगला: पोहा मध्ये फायबरचे प्रमाण जास्त असल्याने तो पचनासाठी चांगला असतो
• ऊर्जा स्रोत: कार्बोहायड्रेटमुळे त्वरित ऊर्जा मिळते
• कमी कॅलरी: १०० ग्रॅम पोहा मध्ये फक्त १३० कॅलरी असतात
• लोहतत्त्व: रक्तक्षय रोखण्यास मदत

आयुर्वेदानुसार, पोहा ही वात आणि पित्त दोष शांत करते. तो हलका आणि सहज पचनास येणारा असल्याने सकाळच्या नाश्त्यासाठी ideal आहे.

पोहा बनवण्यासाठी लागणारी सामग्री

ही रेसिपी अंदाजे ४ लोकांसाठी पुरेशी आहे आणि तयार होण्यासाठी फक्त १५-२० मिनिटे लागतात.

मुख्य सामग्री:

• २ कप जाड पोहा (फ्लॅटन्ड राईस)
• २ मध्यम कांदे (बारीक चिरून)
• २ मध्यम बटाटे (छोटे तुकडे करून)
• ३ टेबलस्पून तेल
• १ चमचा मोहरी
• १ चमचा जिरे
• २ हिरव्या मिरच्या (चिरून)
• ८-१० करी पाने
• आवश्यक तितके मीठ
• १ टीस्पून साखर
• १ टीस्पून निंबू रस

तड़केसाठी:

• १ चमचा तेल
• १ चमचा हिंग
• १ चमचा हळद

सजावटीसाठी:

• ३ टेबलस्पून कोथिंबीर (बारीक चिरलेली)
• २ टेबलस्पून सेव (नमकीन)
• १ निंबू (तुकडे करून)
• २ टेबलस्पून शेंगदाणे (भाजलेले)

पोहा बनवण्याची पद्धत

ही रेसिपी बनवणे खूप सोपे आहे. फक्त काही steps फॉलो करायचे आहेत आणि तुमची स्वादिष्ट पोहा तयार.

पहिला चरण: पोहा धुणे आणि मऊ करणे

पोहा बनवण्याची सर्वात महत्वाची पायरी म्हणजे पोहा योग्य पद्धतीने धुणे आणि मऊ करणे.

१. एक मोठा बेसिन घ्या आणि त्यात पोहा घाला.
२. पोहावर पाणी शिंपडा आणि हलके हाताने मिक्स करा.
३. पोहा लगेच पाणी काढून टाका (जास्त वेळ पाण्यात ठेवू नका).
४. साखर आणि मीठ घाला आणि मिक्स करून बाजूला ठेवा.

दुसरा चरण: बटाटे शिजवणे

१. एक पाणी भरलेला भांडा घ्या आणि त्यात बटाटे घाला.
२. मीठ आणि हळद घाला.
३. १०-१२ मिनिटे शिजवा किंवा बटाटे मऊ होईपर्यंत.
४. बटाटे काढून सोडून द्या आणि नंतर सोडून घ्या.

तिसरा चरण: तड़का तयार करणे

१. एक कढई घ्या आणि त्यात तेल गरम करा.
२. तेल गरम झाल्यावर मोहरी, जिरे आणि हिरव्या मिरच्या घाला.
३. मोहरी फुटेपर्यंत परता.
४. करी पाने घाला आणि ३० सेकंद परता.
५. त्यानंतर कांदा घाला आणि हलवत राहा.

चौथा चरण: बटाटे आणि मसाले घालणे

१. कांदा परतल्यानंतर शिजलेले बटाटे घाला.
२. २ मिनिटे परता.
३. हळद आणि मीठ घाला.
४. चांगले मिक्स करा.

पाचवा चरण: पोहा घालणे

१. आता मऊ केलेला पोहा कढईत घाला.
२. हलके हाताने मिक्स करा (जोरात ढवळू नका).
३. झाकण ठेवा आणि ५ मिनिटे मध्यम आचेवर शिजू द्या.
४. नंतर आच बंद करा.

सहावा चरण: अंतिम सजावट

१. पोहा शिजल्यानंतर वरचा तड़का घाला.
२. कोथिंबीर आणि निंबू रस घाला.
३. सेव आणि शेंगदाणे वरून घाला.
४. गरम गरम सर्व्ह करा.

पोहा बनवताना कोणती काळजी घ्यावी?

पोहा बनवताना काही गोष्टींची काळजी घेतली तर पोहा अजून चांगली बनते.

• पोहा जास्त वेळ पाण्यात ठेवू नका
• पोहा ढवळताना हलके हाताने ढवळा
• पोहा जास्त शिजू देऊ नये
• आवडीनुसार भाज्या घालता येतात

पोहा सर्व्ह करण्याच्या पद्धती

ही पोहा तुम्ही अनेक प्रकारे सर्व्ह करू शकता:

• गरम गरम चहा बरोबर
• लिंबू चिळस करून
• सेव आणि कोथिंबीरसह
• दही बरोबर
• सांबार बरोबर

पोहाचे पौष्टिक मूल्य

खालील तक्त्यामध्ये अंदाजे १०० ग्रॅम पोहा मध्ये असणारे पौष्टिक मूल्य दिले आहे:

पौष्टिक घटक	प्रमाण (per 100g)
कॅलरी	१३० किलोकॅलरी
प्रथिने	३.० ग्रॅम
कार्बोहायड्रेट	२५ ग्रॅम
फायबर	२.० ग्रॅम
चरबी	३.५ ग्रॅम
लोहतत्त्व	५% दैनिक गरजेचा

स्रोत: USDA FoodData Central

पोहाच्या प्रकार

पोहा अनेक प्रकारे बनवता येते. प्रत्येक राज्यात ती वेगवेगळ्या पद्धतीने बनवली जाते.

• महाराष्ट्रीयन शैली: कांदा बटाटा पोहा
• इंदौरी शैली: जलेबी बरोबर
• गुजराती शैली: थोडी गोड आणि आंबट चव
• दक्षिण भारतीय शैली: सांबार पावडरसह
• कोकणी शैली: नारळ आणि कोपर्यासह

पोहा स्टोरेज टिप्स

पोहा खराब होणारी डिश नसली तरी ती स्टोर करताना काही गोष्टी लक्षात घ्याव्यात:

• पोहा फ्रिजमध्ये १-२ दिवस ताजी राहते
• रूम टेंपरेचरवर ६-८ तास पर्यंत चांगली राहते
• पोहा पुन्हा गरम करताना थोडे तेल घालावे
• पोहा फ्रीजमध्ये ठेवू नये

पोहेमध्ये बदल करण्याच्या काही टिपा

जर तुम्हाला मूळ रेसिपीमध्ये काही बदल करायचे असल्यास:

• जर तुम्हाला खूप तिखट हवे असेल तर अधिक हिरव्या मिरच्या किंवा १ टीस्पून लाल मिरची पूड घाला
• जर तुम्हाला गोड पोहा हवी असेल तर अधिक साखर घाला
• शाकाहारी लोकांसाठी, तुम्ही त्यात पनीर किंवा सोयाबीनचे chunks घालू शकता
• स्वादासाठी थोडे काजू बदाम वरून घाला

कांदा बटाटा पोहा ही एक अशी सोपी, पौष्टिक आणि स्वादिष्ट रेसिपी आहे जी कोणीही सहज बनवू शकते. ही रेसिपी विशेषतः त्यांना उपयुक्त ठरेल ज्यांना लवकर आणि आरोग्यदायी नाश्ता हवा असतो. ही डिश केवळ १५ मिनिटात तयार होते आणि तुमच्या दैनंदिन आहारात एक चांगली भर घालते.

आयुर्वेदाच्या मते, पोहा वात आणि पित्त दोष शांत करते आणि पचनसंस्था सुधारते. आधुनिक विज्ञानानुसार, पोहा मध्ये कार्बोहायड्रेट, प्रोटीन आणि फायबर यांचे संतुलित प्रमाण असते. त्यामुळे ही डिश केवळ चवीसाठीच नव्हे तर आरोग्यासाठीही खाणे फायद्याचे आहे.

तर काय वाट बघत आहात? उद्याच्या सकाळी नाश्त्यासाठी ही स्वादिष्ट पोहा रेसिपी तयार करा आणि आपल्या कुटुंबियांना एक आरोग्यदायी आणि चवदार अनुभव द्या.

---

FAQs

१. पोहा बनवताना तो चिकट होतो, यापासून कसे बचाव करावे?

पोहा चिकट होऊ नये यासाठी पोहा जास्त वेळ पाण्यात ठेवू नका. फक्त पाणी शिंपडा आणि लगेच काढून टाका. पोहा ढवळताना हलके हाताने ढवळा. पोहा जास्त शिजू देऊ नये. शिजल्यानंतर लगेच सर्व्ह करा.

२. पोहा खाल्ल्यानंतर जड वाटते का?

जर पोहा योग्य प्रमाणात तेल आणि बटाटे घालून बनवला असेल तर पोहा जड वाटत नाही. पोहा हलका आणि सहज पचनास येणारा असतो. जास्त तेल किंवा बटाटे घातल्यास पोहा जड वाटू शकतो.

३. पोहा किती दिवस ताजी राहते?

पोहा १-२ दिवस फ्रिजमध्ये ताजी राहू शकते. पण ती पुन्हा गरम करताना थोडे तेल घालावे लागू शकते कारण ती घट्ट होते. पोहा फ्रीजमध्ये ठेवू नये.

४. पोहा खाण्याचे आरोग्य लाभ काय आहेत?

पोहा मध्ये भरपूर फायबर असल्यामुळे तो पचनसंस्था सुधारते. त्यात कार्बोहायड्रेट असल्यामुळे तो ऊर्जा देते. पोहा मध्ये कॅलरी कमी असल्यामुळे वजन कमी करणाऱ्यांसाठी तो उत्तम आहे.

५. मला बटाटा आवडत नाही, पोहेमध्ये बटाट्याऐवजी काय वापरू शकतो?

जर तुम्हाला बटाटा आवडत नसेल तर तुम्ही त्याऐवजी वांगी, कोबी, गाजर किंवा हरभरा घालू शकता. पण यामुळे चव आणि texture बदलू शकते. बटाट्याच्या जागी वांगी वापरल्यास ती वांगी पोहा म्हणून ओळखली जाते.