घरगुती पद्धतीने बनवा स्वादिष्ट पंजाबी छोले. फक्त ४५ मिनिटात तयार होणारी ही रेसिपी मसालेदार आणि पौष्टिक. जाणून घ्या छोले शिजवण्याच्या सोप्या steps आणि खास टिप्स.
छोले रेसिपी: पंजाबी स्टाईल छोले मसाला कसा बनवायचा?
छोले ही एक अतिशय लोकप्रिय आणि स्वादिष्ट पंजाबी डिश आहे जी आता संपूर्ण भारतभरात खूप आवडीने खाल्ली जाते. ही एक अशी डिश आहे जी आरोग्यासाठी चांगली असते आणि ती प्रोटीनचा चांगला स्रोत आहे. छोले बनवणे अतिशय सोपे आहे पण परफेक्ट छोले बनवण्यासाठी काही टिप्स आणि युक्त्या जाणून घेणे आवश्यक आहे.
नेशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ न्यूट्रिशन (NIN) च्या मते, काबुली चणा हा एक पौष्टिक अन्न आहे ज्यामध्ये प्रोटीन, फायबर आणि लोह भरपूर प्रमाणात आढळते. चण्यामध्ये अँटी-ऑक्सिडंट्स देखील असतात जे आरोग्यासाठी फायदेशीर आहेत.
छोल्याचे आरोग्य लाभ: एक पौष्टिक डिश
छोले केवळ स्वादिष्टच नाही तर आरोग्यदायीही आहे. काबुली चणा हे एक पौष्टिक अन्न आहे ज्यामध्ये अनेक आरोग्य लाभ आहेत.
छोल्याचे आरोग्य फायदे:
- प्रोटीनचा स्रोत: चण्यामध्ये उच्च-गुणवत्तेचे प्रोटीन असते
- फायबर: पचनासाठी चांगले
- लोहतत्त्व: रक्तक्षय रोखण्यास मदत
- विटामिन्स: विटामिन B6 आणि फोलेटचा स्रोत
आयुर्वेदानुसार, छोले हे वात दोष शांत करतात. पण ते जड असल्याने योग्य मसाले घालून बनवावेत असे सुचवले जाते.
छोले बनवण्यासाठी लागणारी सामग्री
ही रेसिपी अंदाजे ४ लोकांसाठी पुरेशी आहे आणि तयार होण्यासाठी फक्त ४५-६० मिनिटे लागतात.
मुख्य सामग्री:
- २ कप काबुली चणे (रात्रभर भिजत घाला)
- ३ टोमॅटो (बारीक चिरून)
- २ मध्यम कांदे (बारीक चिरून)
- २ टेबलस्पून तेल
- १ टेबलस्पून आले लसूण पेस्ट
- २ हिरव्या मिरच्या (चिरून)
मसाला पूड साठी:
- २ टीस्पून धणे पूड
- १ टीस्पून जिरे पूड
- १ टीस्पून गरम मसाला
- १ टीस्पून हळद पूड
- १ टीस्पून लाल मिरची पूड
- १ टीस्पून छोले मसाला (पर्यायी)
- चवीनुसार मीठ
चाय पट्टी साठी:
- २ चाय पट्ट्या
- १ लवंग
- १ दालचिनी तुकडा
- २ वेलची
सजावटीसाठी:
- २ टेबलस्पून कोथिंबीर (बारीक चिरलेली)
- १ मध्यम कांदा (बारीक चिरून)
- १ निंबू (तुकडे करून)
- १ टेबलस्पून अदरक (किस्ड)
छोले बनवण्याची पद्धत
ही रेसिपी बनवणे खूप सोपे आहे. फक्त काही steps फॉलो करायचे आहेत आणि तुमचे स्वादिष्ट छोले तयार.
पहिला चरण: चणे शिजवणे
छोले बनवण्याची सर्वात महत्वाची पायरी म्हणजे चणे योग्य पद्धतीने शिजवणे.
१. रात्रभर भिजवलेले चणे घ्या.
२. प्रेशर कुकरमध्ये चणे, चाय पट्ट्या आणि मसाले घाला.
३. ४-५ शिटी द्या.
४. चणे मऊ झाले की बाहेर काढा.
दुसरा चरण: मसाला पेस्ट तयार करणे
१. एक पॅन घ्या आणि त्यात तेल गरम करा.
२. तेल गरम झाल्यावर कांदा घाला.
३. कांदा सोनेरी होईपर्यंत परता.
४. आले लसूण पेस्ट घाला आणि २ मिनिटे परता.
तिसरा चरण: टोमॅटो घालणे
१. आता बारीक चिरलेले टोमॅटो घाला.
२. टोमॅटो मऊ होईपर्यंत परता.
३. सर्व मसाला पूड घाला.
४. चांगले मिक्स करा.
चौथा चरण: चणे घालणे
१. आता शिजलेले चणे मिश्रणात घाला.
२. चांगले मिक्स करा.
३. आवश्यक तसे पाणी घाला.
४. १५ मिनिटे झाकून शिजू द्या.
पाचवा चरण: मसाला दाणे तयार करणे
१. एक कोरडी कढई घ्या.
२. त्यात जिरे, धणे, लवंग, दालचिनी घाला.
३. २ मिनिटे भाजून घ्या.
४. थंड करून बारीक दळून घ्या.
सहावा चरण: सजावट आणि सर्व्हिंग
१. छोल्यावर कोथिंबीर घाला.
२. किस्ड अदरक घाला.
३. कांदा आणि निंबू बरोबर सर्व्ह करा.
४. गरम गरम भातुरे बरोबर सर्व्ह करा.
छोले बनवताना कोणती काळजी घ्यावी?
छोले बनवताना काही गोष्टींची काळजी घेतली तर छोले अजून चांगले बनतात.
- चणे रात्रभर भिजवून ठेवा
- चाय पट्ट्या घालून शिजवा
- मसाले चांगले परतले पाहिजेत
- छोले जास्त शिजू देऊ नये
- आवडीनुसार मसाले घालता येतात
छोले सर्व्ह करण्याच्या पद्धती
हे छोले तुम्ही अनेक प्रकारे सर्व्ह करू शकता:
- गरम गरम भातुरे बरोबर
- पुरी बरोबर
- भाताबरोबर
- नान बरोबर
- रोटी किंवा पराठा बरोबर
छोल्याचे पौष्टिक मूल्य
खालील तक्त्यामध्ये अंदाजे १ कप छोल्यामध्ये असणारे पौष्टिक मूल्य दिले आहे:
| पौष्टिक घटक | प्रमाण (per cup) |
|---|---|
| कॅलरी | २५० किलोकॅलरी |
| प्रथिने | १५ ग्रॅम |
| कार्बोहायड्रेट | ४५ ग्रॅम |
| फायबर | १२ ग्रॅम |
| चरबी | ५ ग्रॅम |
| लोहतत्त्व | २०% दैनिक गरजेचा |
स्रोत: USDA FoodData Central
छोल्याचे प्रकार
छोले अनेक प्रकारे बनवता येतात. प्रत्येक प्रदेशात ते वेगवेगळ्या पद्धतीने बनवले जातात.
- पंजाबी छोले: मूळ रेसिपी
- छोले भातुरे: भातुर्यासह
- अमृतसरी छोले: अमृतसर स्टाईल
- दिल्ली छोले: दिल्ली स्ट्रीट स्टाईल
- महाराष्ट्रीयन छोले: कोकणी मसाल्यांसह
छोले स्टोरेज टिप्स
छोले खराब होणारी डिश नसली तरी ती स्टोर करताना काही गोष्टी लक्षात घ्याव्यात:
- छोले फ्रिजमध्ये ३-४ दिवस ताजे राहतात
- रूम टेंपरेचरवर १२ तास पर्यंत चांगले राहतात
- छोले पुन्हा गरम करताना थोडे पाणी घालावे
- छोले फ्रीजमध्ये ३ महिन्यापर्यंत ठेवता येतात
छोल्यामध्ये बदल करण्याच्या काही टिपा
जर तुम्हाला मूळ रेसिपीमध्ये काही बदल करायचे असल्यास:
- जर तुम्हाला खूप तिखट हवे असेल तर अधिक मिरची पूड घाला
- जर तुम्हाला गोड छोले हवे असतील तर थोडी साखर घाला
- शाकाहारी लोकांसाठी, तुम्ही आलू घालू शकता
- स्वादासाठी थोडे काजू बदाम वरून घाला
छोले ही एक अशी सोपी, पौष्टिक आणि स्वादिष्ट रेसिपी आहे जी कोणीही सहज बनवू शकते. ही रेसिपी विशेषतः त्यांना उपयुक्त ठरेल ज्यांना आरोग्यदायी आणि प्रोटीनयुक्त अशी डिश हवी असते. ही डिश केवळ ४५ मिनिटात तयार होते आणि तुमच्या दैनंदिन आहारात एक चांगली भर घालते.
आयुर्वेदाच्या मते, छोले वात दोष शांत करतात आणि शरीराला ताकद देतात. आधुनिक विज्ञानानुसार, छोले मध्ये प्रोटीन, फायबर आणि लोहतत्त्व यांचे संतुलित प्रमाण असते. त्यामुळे ही डिश केवळ चवीसाठीच नव्हे तर आरोग्यासाठीही खाणे फायद्याचे आहे.
तर काय वाट बघत आहात? उद्याच्या जेवणासाठी ही स्वादिष्ट छोले रेसिपी तयार करा आणि आपल्या कुटुंबियांना एक आरोग्यदायी आणि चवदार अनुभव द्या.
FAQs
१. छोले बनवताना चणे कठीण राहतात, यापासून कसे बचाव करावे?
छोले कठीण राहू नयेत यासाठी चणे रात्रभर भिजवून ठेवा. प्रेशर कुकरमध्ये पुरेशा शिट्या द्या. चाय पट्ट्या घालून शिजवा. चणे शिजल्यानंतर थोडा वेळ झाकून ठेवा. जर चणे अजून कठीण असतील तर पुन्हा शिजवा.
२. छोले खाल्ल्यानंतर जड वाटते का?
जर छोले योग्य प्रमाणात मसाले घालून बनवले असतील तर ते जड वाटत नाहीत. छोले पचनासाठी किंचित जड असू शकतात, म्हणून योग्य मसाले घालावेत. जास्त तेल किंवा मसाले घातल्यास ते जड वाटू शकतात.
३. छोले किती दिवस ताजे राहतात?
छोले ३-४ दिवस फ्रिजमध्ये ताजे राहू शकतात. पण ते पुन्हा गरम करताना थोडे पाणी घालावे लागते कारण ते घट्ट होतात. छोले फ्रीजमध्ये ३ महिन्यापर्यंत ठेवता येतात.
४. छोले खाण्याचे आरोग्य लाभ काय आहेत?
छोले मध्ये भरपूर प्रोटीन असल्यामुळे ते स्नायूंच्या विकासासाठी चांगले असतात. त्यात फायबर असल्यामुळे ते पचनासाठी चांगले असतात. छोले मध्ये लोहतत्त्व असल्यामुळे ते रक्तक्षय रोखण्यास मदत करतात.
५. मला चणे आवडत नाही, छोल्यामध्ये चण्याऐवजी काय वापरू शकतो?
जर तुम्हाला चणे आवडत नसतील तर तुम्ही त्याऐवजी राजमा, सोयाबीन किंवा लोबिया वापरू शकता. पण यामुळे चव आणि texture बदलू शकते. चण्याच्या जागी राजमा वापरल्यास ते राजमा मसाला म्हणून ओळखले जाते.
Leave a comment