कोथिंबीर वडी आणि कोशिंबीर बनवण्याच्या योग्य पद्धती जाणून घ्या. महाराष्ट्राच्या या दोन लोकप्रिय पदार्थांमधील फरक काय आहे? संपूर्ण माहिती मराठीतून.
कोथिंबीर वडी आणि कोशिंबीर: महाराष्ट्राच्या जेवणाचे दोन अपरिहार्य कोपरे
महाराष्ट्राच्या पाककृतीत कोथिंबीरला एक विशेष स्थान आहे. ही एक अशी भाजी आहे जी केवळ चवदार नाही, तर सुगंधी आणि आरोग्यदायी देखील आहे. कोथिंबीरचा वापर करून बनवलेले दोन अतिशय लोकप्रिय पदार्थ म्हणजे कोथिंबीर वडी आणि कोशिंबीर. हे दोन्ही पदार्थ महाराष्ट्राच्या जेवणाचा अटळ भाग आहेत. कोथिंबीर वडी ही एक तिखट, कुरकुरीत स्नॅक आहे, तर कोशिंबीर ही एक ताजी, आरोग्यदायी सॅलड आहे.
आज या लेखातून आपण या दोन्ही पदार्थांबद्दल सविस्तर माहिती घेणार आहोत – त्यांचे फरक, बनवण्याच्या पद्धती, आणि आरोग्य लाभ.
कोथिंबीर वडी आणि कोशिंबीर यातील फरक
बहुतेक लोक कोथिंबीर वडी आणि कोशिंबीर यांमध्ये गोंधळून जातात. पण हे दोन्ही पदार्थ पूर्णपणे वेगळे आहेत.
- कोथिंबीर वडी: ही एक शिजवलेली आणि तळलेली डिश आहे. यात कोथिंबीर, बेसन आणि मसाले यांचे मिश्रण वापरले जाते.
- कोशिंबीर: ही एक कच्ची सॅलड आहे. यात कोथिंबीर, दही आणि इतर भाज्या वापरल्या जातात.
कोथिंबीर वडी: कुरकुरीत आणि चवदार
कोथिंबीर वडी ही महाराष्ट्रातील एक लोकप्रिय स्नॅक आहे. ही डिश चहासोबत किंवा जेवणासोबत खातात.
कोथिंबीर वडी बनवण्यासाठी लागणारी सामग्री:
- कोथिंबीर – २ वाट्या (बारीक चिरलेली)
- बेसन – १ वाटी
- तिखट – १ चमचा (चवीनुसार)
- हळद – १/२ चमचा
- जिरे पूड – १ चमचा
- मीठ – चवीनुसार
- साखर – १ चमचा (वैकल्पिक)
- लिंबू रस – १ चमचा
- तेल – तळण्यासाठी
फोडणी साठी:
- तेल – १ चमचा
- मोहरी – १/२ चमचा
- हिंग – १ चिमूट
- हिरव्या मिरच्या – २-३ (बारीक चिरलेल्या)
कोथिंबीर वडी बनवण्याची पद्धत:
पायरी १: मिश्रण तयार करणे
- एका मोठ्या वाटीमध्ये बेसन घ्या.
- त्यात तिखट, हळद, जिरे पूड, मीठ आणि साखर घाला.
- हळूहळू पाणी घालून गठ्ठे राहिलेले नाहीत याची खात्री करत एक घट्ट पेस्ट तयार करा.
- या मिश्रणात चिरलेली कोथिंबीर आणि लिंबू रस घाला.
- सर्व सामग्री चांगली मिसळून घ्या.
पायरी २: फोडणी देणे
- एका लहान कढईमध्ये तेल गरम करा.
- त्यात मोहरी टाका.
- मोहरी फुटली की, हिंग आणि हिरव्या मिरच्या टाका.
- ही फोडणी तयार केलेल्या बेसन मिश्रणावर ओतीं.
- मिश्रण चांगले मिसळून घ्या.
पायरी ३: वड्या शिजवणे
- एका वाफवण्याच्या भांड्यात (स्टीमर) पाणी ओतून उकळीला आणा.
- मिश्रण एका लोडच्या आकाराच्या वाटीत किंवा थाळीत घालून गुळगुळीत करा.
- ही वाटी स्टीमरमध्ये ठेवा आणि झाकण ठेवा.
- वड्या १५-२० मिनिटे वाफवा. वड्या शिजल्या आहेत की नाहीत ते तपासण्यासाठी, एका चोपीची मदत घ्या. चोपी स्वच्छ निघाली की वड्या शिजल्या आहेत.
- वाटी बाहेर काढून थंड होऊ द्या.
पायरी ४: वड्या तळणे
- थंड झालेल्या वडीचे चौकोनी किंवा त्रिकोणी आकारात तुकडे करा.
- एका कढईमध्ये तेल गरम करा.
- वडीचे तुकडे सोनेरी तपकिरी होईपर्यंत तळा.
- कागदाच्या नॅपकिनवर काढून घ्या.
कोशिंबीर: ताजी आणि आरोग्यदायी
कोशिंबीर ही एक ताजी सॅलड आहे जी महाराष्ट्रातील जेवणाचा अटळ भाग आहे. ही साधी पण चवदार डिश पचनास हलकी असते.
कोशिंबीर बनवण्यासाठी लागणारी सामग्री:
- कोथिंबीर – १ वाटी (बारीक चिरलेली)
- काकडी – १ मध्यम (बारीक चिरलेली)
- दही – १/२ वाटी
- खोबरे – २ चमचे (बारीक चिरलेले)
- हिरवी मिरची – १-२ (बारीक चिरलेली)
- जिरे – १/२ चमचा
- मीठ – चवीनुसार
- साखर – १/२ चमचा (वैकल्पिक)
- लिंबू रस – १ चमचा
कोशिंबीर बनवण्याची पद्धत:
पायरी १: भाज्या तयार करणे
- काकडी आणि कोथिंबीर बारीक चिरून घ्या.
- एका वाटीमध्ये ही भाज्या घाला.
पायरी २: दही मिसळणे
- दुसऱ्या वाटीमध्ये दही घ्या.
- त्यात मीठ, साखर आणि लिंबू रस घालून चांगले फेटून घ्या.
पायरी ३: फोडणी देणे
- एका लहान पॅनमध्ये थोडे तेल गरम करा.
- त्यात जिरे टाका.
- जिरे चटचट करू लागल्यावर, हिरवी मिरची आणि खोबरे टाका.
- लगेच ही फोडणी कोथिंबीर आणि काकडीवर ओतीं.
पायरी ४: सर्व सामग्री मिसळणे
- आता दहीचे मिश्रण कोथिंबीर आणि काकडीवर ओतून सर्व काही चांगले मिसळून घ्या.
- कोशिंबीर ताजी ताजी सर्व करा.
दोन्ही पदार्थांचे आरोग्य लाभ
कोथिंबीरचे फायदे:
- कोथिंबीरमध्ये अँटिऑक्सिडंट्स असतात, जे शरीराला रोगांपासून संरक्षण देतात.
- त्यात विटामिन A, विटामिन C आणि आयर्न असते.
- कोथिंबीर पचनास मदत करते.
कोशिंबीरचे फायदे:
- कोशिंबीर हलकी आणि पचनास मदत करणारी असते.
- दहीमुळे प्रोबायोटिक्स मिळतात, जे आतड्यांसाठी चांगले असतात.
- काकडीमुळे शरीराला पाणी मिळते.
कोथिंबीर वडी आणि कोशिंबीर हे महाराष्ट्राच्या पाककृतीतील दोन मौल्यवान पदार्थ आहेत. हे दोन्ही पदार्थ केवळ चवीला चांगले नाहीत, तर आरोग्यदायी देखील आहेत. कोथिंबीर वडी ही एक तिखट, कुरकुरीत स्नॅक आहे, तर कोशिंबीर ही एक ताजी, आरोग्यदायी सॅलड आहे. तर, आजच कोथिंबीर वडी आणि कोशिंबीर बनवा आणि महाराष्ट्राची ही स्वादिष्ट चव अनुभवा.
(FAQs)
१. कोथिंबीर वडी तळल्याशिवाय खाता येईल का?
होय, कोथिंबीर वडी तळल्याशिवाय खाता येईल. वाफवलेल्या वड्या थेट खाता येतात. पण तळलेल्या वड्यांना कुरकुरीपणा येतो आणि त्या जास्त चवदार लागतात.
२. कोशिंबीरमध्ये कोणत्या भाज्या घालता येतील?
कोशिंबीरमध्ये काकडी, टोमॅटो, कांदा, मूग आणि हिरव्या पालेभाज्या घालता येतात. तुमच्या आवडीनुसार भाज्या बदलता येतात.
३. कोथिंबीर वडी कोणत्या पदार्थांबरोबर खातात?
कोथिंबीर वडी चहासोबत स्नॅक म्हणून किंवा जेवणासोबत खातात. त्या भाकरीबरोबर किंवा वरण भाताबरोबर देखील छान जातात.
४. कोशिंबीर किती वेळापर्यंत ताजी राहते?
कोशिंबीर ताजीच खावी लागते. ती जास्त वेळ ठेवल्यास पाणी सुटू लागते आणि चव बिघडते. ती फ्रिजमध्ये ठेवल्यास २-३ तास ताजी राहते.
५. कोथिंबीर वडी कुरकुरीत कशा कराव्यात?
कोथिंबीर वडी कुरकुरीत करण्यासाठी त्या चांगल्या थंड झाल्यानंतरच तळाव्यात. तळताना तेल पुरेसे गरम असावे. वडी एका वेळेत जास्त प्रमाणात तळू नका. त्या एका थरात तळल्यास चांगल्या कुरकुरीत होतात.
Leave a comment