चंपा षष्ठीचे महत्त्व: भगवान शिवाला प्रसन्न करण्यासाठी का केली जाते ही उपासना?

चंपा षष्ठी २०२५ ची तारीख, पूजा मुहूर्त आणि विधी जाणून घ्या. हे ६ दिवसांचे व्रत भगवान शिवाच्या कैलास प्रस्थानाच्या स्मरणार्थ केले जाते. व्रत कथा, नियम आणि संपूर्ण पूजा पद्धत येथे वाचा.

चंपा षष्ठी २०२५: भगवान शिवाच्या कैलास प्रस्थानाचे स्मरण करणारे पावित्र्य व्रत

हिंदू धर्मातील प्रत्येक व्रत-उत्सवाच्या मागे एक गहन अर्थ आणि इतिहास दडलेला असतो. त्यापैकीच एक महत्त्वाचे आणि फलदायी व्रत म्हणजे चंपा षष्ठी. हे व्रत भगवान शिव आणि देवी पार्वती यांना समर्पित आहे आणि भगवान शिवांच्या कैलास पर्वताकडे परतण्याच्या घटनेचे स्मरण म्हणून साजरे केले जाते. असे मानले जाते की या व्रताचे पालन केल्याने भक्ताची सर्व मनोकामना पूर्ण होतात, कुटुंबात सुख-शांती राहते आणि आयुष्यातील अडचणी दूर होतात. जर तुम्हाला आयुष्यातील उलथापालथींमधून मार्ग काढायचा असेल किंवा भगवान शिवाची कृपा मिळवायची असेल, तर चंपा षष्ठीचे व्रत तुमच्यासाठीच आहे. या लेखातून, आपण २०२५ मधील चंपा षष्ठीची तारीख, अचूक पूजा मुहूर्त, योग्य विधी, व्रत कथा आणि या विशेष दिवसाचे सर्व महत्त्व जाणून घेऊ.

चंपा षष्ठी म्हणजे नक्की काय?

चंपा षष्ठी हा शब्द दोन शब्दांपासून बनला आहे. ‘चंपा’ म्हणजे एक सुगंधी फूल आणि ‘षष्ठी’ म्हणजे ‘चंद्राचा सहावा दिवस’. सोप्या भाषेत सांगायचे तर, चंपा षष्ठी हे एक असे शिव व्रत आहे ज्यामध्ये भगवान शिव आणि देवी पार्वती यांची चंपा या फुलांनी पूजा केली जाते. हे व्रत प्रामुख्याने मार्गशीर्ष महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील षष्ठी तिथीला केले जाते. हे एक षड्दिवसीय व्रत आहे, म्हणजे यात सहा दिवस विधिपूर्वक व्रताचे पालन केले जाते. या व्रताचा शेवट चंपा षष्ठीच्या दिवशी होतो. हे व्रत विशेषतः महाराष्ट्रात मोठ्या उत्साहात साजरे केले जाते.

चंपा षष्ठीचे महत्त्व आणि फलश्रुती

धार्मिक ग्रंथांनुसार, चंपा षष्ठी व्रताचे फल अतुलनीय आहे. जो भक्त श्रद्धेने आणि विधिपूर्वक हे व्रत करतो, त्याला अनेक प्रकारचे लाभ होतात.

• सुख-समृद्धी: या व्रतामुळे कुटुंबात सुख-शांतीचे वातावरण निर्माण होते आणि आर्थिक समृद्धी मिळवण्यास मदत होते.
• संकट निवारण: आयुष्यातील आर्थिक, कौटुंबिक, आरोग्याच्या अडचणी दूर होण्यास मदत होते. भगवान शिव आपले सर्व संकट दूर करतात.
• मनोकामना पूर्ती: कोणत्याही प्रकारची इच्छा असो, ती पूर्ण होण्यासाठी हे व्रत फलदायी ठरते.
• आरोग्य लाभ: भगवान शिव यांना ‘वैद्यनाथ’ म्हणूनही ओळखले जाते. या व्रतामुळे आरोग्यात सुधारणा होण्याची शक्यता असते.

२०२५ मधील चंपा षष्ठीची तारीख आणि मुहूर्त

२०२५ सालातील चंपा षष्ठीची तारीख आणि वेळ खालीलप्रमाणे अंदाजे आहे. लक्षात ठेवा, ही माहिती भारतीय प्रमाणवेळेनुसार (IST) आहे आणि स्थानिक पंचांगानुसार थोडी फरक असू शकते.

चंपा षष्ठी २०२५ चे मुख्य दिनदर्शिका:

चंपा षष्ठी व्रताचे संपूर्ण विधी आणि नियम

हे व्रत करण्यासाठी काही विशिष्ट नियमांचे पालन करावे लागते. यामुळे व्रताचे पूर्ण फल मिळू शकते.

व्रतापूर्वीची तयारी (५ दिवस आधी):

व्रत सहा दिवस चालते. पहिल्या दिवशी कलश स्थापना केली जाते. एका तांब्याच्या कलशात पाणी भरून, त्यावर आम्रपल्लव ठेवून, त्यावर नारळ ठेवतात. हा कलश भगवान शिवाचे प्रतीक मानला जातो.

व्रताच्या दिवशी:

• सकाळ: पहाटे उठून स्नान करावे. स्वच्छ, प्राधान्याने पांढरे किंवा भगवे रंगाचे कपडे घालावेत.
• संकल्प: शिवलिंगाची किंवा चित्राची स्थापना करून, फुलांनी सजवावे. त्यानंतर पाण्याने, दुधाने, दहीने, मधाने, घृताने आणि शर्करेने (पंचामृत) अभिषेक करावा. मग हातात जल, फुल आणि अक्षता घेऊन संकल्प म्हणावा.
• चंपा फुलांची पूजा: भगवान शिवाला चंपा या फुलांची अर्पण करावी. जर चंपा फुलं उपलब्ध नसतील तर इतर पांढऱ्या किंवा भगव्या रंगाची फुले वापरता येतील.
• बिल्वपत्र: शिवलिंगावर बिल्वपत्र अर्पण करावी.
• कथा श्रवण: खाली दिलेली चंपा षष्ठी व्रत कथा मन लावून वाचावी किंवा ऐकावी.
• आरती: शिव आरती करून प्रसाद वाटावा.

व्रतात कोणते मंत्र जपावे?

“ॐ नमः शिवाय” हा प्रमुख मंत्र आहे. याशिवाय, “ॐ त्र्यम्बकं यजामहे सुगन्धिं पुष्टिवर्धनम् उर्वारुकमिव बन्धनान् मृत्योर्मुक्षीय मामृतात्” हा मृत्युंजय मंत्रही जपता येतो.

चंपा षष्ठी व्रत कथा

पुराणांमध्ये या व्रताशी संबंधित कथा सांगितली गेली आहे. एकदा देवी पार्वतींना भगवान शिवांवर राग आला. त्यामुळे त्या आपल्या माहेरी निघून गेल्या. भगवान शिवांना हे आवडले नाही. त्यांनी देवी पार्वतींना मनावण्यासाठी पाठवणे केले, पण त्या परत आल्या नाहीत. शेवटी, भगवान शिवांनी स्वतःच कैलास सोडून देवी पार्वतींच्या माहेरी जाण्याचे ठरवले. ही घटना मार्गशीर्ष महिन्यातील शुक्ल षष्ठीला घडली. भगवान शिवांनी देवी पार्वतींना प्रसन्न केले आणि त्या दोघे कैलासला परतले. या दिवसापासून चंपा षष्ठीचे व्रत सुरू झाले. या व्रतामुळे भगवान शिव आणि देवी पार्वती प्रसन्न होतात असे मानले जाते.

विशेष टिपा आणि सूचना

• व्रताच्या दिवशी पूर्ण उपवास (पाणी सोडून काहीही न खाणे) किंवा फळाहार करता येतो. तुमच्या आरोग्यानुसार निवड करावी.
• व्रतात असताना सत्य बोलावे, कोणाचेही वाईट करू नये आणि मन शांत ठेवावे.
• शक्य असल्यास, गरीब किंवा जरूर असलेल्या व्यक्तीला अन्नदान किंवा दक्षिणा द्यावी.
• व्रताचे पारणे षष्ठी तिथी संपल्यानंतरच करावे.

चंपा षष्ठी हे केवळ एक व्रत नसून, आपल्या आंतरिक शक्ती आणि श्रद्धेचा एक प्रकार आहे. भगवान शिव हे सर्व संकटे दूर करणारे आणि आशा दायक देवता म्हणून ओळखले जातात. त्यांच्या या विशेष व्रतामुळे, आपण आयुष्यातील कोणत्याही अवघड परिस्थितीला सामोरे जाऊ शकतो आणि एक सकारात्मक आणि सफल जीवन जगू शकतो. तर, २०२५ मधील या शुभ दिवसाचा लाभ घेऊन, भगवान शिवाची कृपा आपल्या कुटुंबावर आणि आयुष्यावर नेहमी राहील यासाठी हे पावित्र्य व्रत अवश्य करा.

(एफएक्यू)

१. चंपा षष्ठी व्रत किती दिवस चालते?

चंपा षष्ठी हे एक षड्दिवसीय व्रत आहे. मार्गशीर्ष शुक्ल प्रतिपदा पासून व्रत सुरू होते आणि षष्ठीला संपते.

२. चंपा षष्ठीच्या दिवशी कोणती फुले वापरावीत?

चंपा षष्ठीच्या दिवशी चंपा या फुलांची पूजा करणे श्रेयस्कर मानले जाते. जर चंपा फुलं उपलब्ध नसतील तर इतर पांढऱ्या किंवा भगव्या रंगाची फुले जसे की जाई, मोगरा, आकाशवल्ली वापरता येतील.

३. हे व्रत कोणी करू शकते?

हिंदू धर्मातील कोणीही पुरुष किंवा स्त्री हे व्रत करू शकते. कुटुंबातील सर्व जण एकत्र येऊन हे व्रत करू शकतात.

४. व्रतात कोणते अन्न खाऊ शकतो?

व्रताचे नियम कठोर असल्यास, केवळ पाणी किंवा फळे खावीत. सामान्य व्रतात, फळ, दूध, दही, साबुदाणा, आलं आणि वाटाणे यांचा समावेश करता येतो. लसूण, कांदा, मांस आणि मसालेदार अन्न टाळावे.

५. चंपा षष्ठीची कथा कोणत्या पुराणात आहे?

चंपा षष्ठीचा उल्लेख विविध शिव पुराणांमध्ये आढळतो. ही कथा महाराष्ट्रातील लोकसाहित्यात देखील खूप प्रसिद्ध आहे.