सयाजी शिंदेंचा विरोध, अजित पवारांचं समर्थन: तपोवान वृक्षतोडीचं राजकारण?

तपोवानात कुंभमेळ्यासाठी १७०० झाडे तोडण्याच्या नोटीशीवर सयाजी शिंदे, पर्यावरणप्रेमींचा तीव्र विरोध. अजित पवारांनी समर्थन देत विकास-पर्यावरण समतोल राखण्याची मागणी केली! 

‘झाडं वाचली तरच पुढची पिढी!’ तपोवान आंदोलनाला अजित पवारांचा ट्विस्ट

तपोवान वृक्षतोडीला अजित पवारांचा पाठिंबा: पर्यावरण वाचलं तरच पुढची पिढी सुरक्षित!

नाशिकमध्ये २०२५ च्या कुंभमेळ्याच्या तयारीला वेग आला आहे. साधुसंतांसाठी तपोवानात ग्राम बांधण्यासाठी महापालिकेने १७०० झाडे तोडण्याची, पुर्नरोपण करण्याची किंवा फांद्या छाटण्याची नोटीस दिली. या निर्णयाने पर्यावरणप्रेमी, कलाकार आणि स्थानिकांनी तीव्र विरोध केला. अभिनेते सयाजी शिंदे यांनी तपोवानला भेट देऊन महापालिकेला चांगलेच खडसावलं. आता उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनीही या आंदोलनाला समर्थन दिलंय. त्यांनी एक्सवर पोस्ट करून “विकासाबरोबर पर्यावरणाचा समतोल राखा, झाडं वाचली तरच पुढची पिढी सुरक्षित” असं म्हटलं. हे प्रकरण आता राजकीय रंग घेतंय.​

सयाजी शिंदे यांचा तळपदळाट: एक झाड वाचवण्यासाठी १०० जण मरायला तयार

सयाजी शिंदे यांनी तपोवानला जाऊन म्हटलं, “नाशिकच्या तपोवानातली जुनी झाडं तोडणं दुर्दैवी आहे. मंत्री गिरीश महाजन म्हणतात एक झाड कापून दहा लावू. पण आम्ही म्हणतो, एक झाड वाचवण्यासाठी १०० माणसं मरायला तयार. हे बेजबाबदार विधान आहे.” नाशिक महानगरपालिकेच्या नोटीशीमुळे स्थानिकांतून मोठं आंदोलन उभं राहिलं. पर्यावरण तज्ज्ञ सांगतात, तपोवानातली ही झाडं शंभर वर्षांची आहेत, ऑक्सिजनचे मोठे स्रोत. कुंभमेळ्यासाठी साधुग्रामाची गरज आहे पण पर्याय शोधा, असा मतप्रदर्शन होतंय.​

अजित पवारांची भूमिका: समतोलाची मागणी

अजित पवार म्हणाले, “तपोवान वृक्षतोडीसाठी समोपचारानं तोडगा काढा. सयाजी शिंदेंची भूमिका पर्यावरणहिताची आहे. विकास आवश्यक पण पर्यावरण रक्षणही तितकंच महत्त्वाचं.” त्यांच्या या पोस्टने चर्चा तापली. मुख्यमंत्र्यांनीही यावर भाष्य केलंय, “झाडं जपायलाच हवीत पण कुंभमेळ्याची संस्कृतीही सांभाळा.” महाराष्ट्र सरकार कुंभमेळ्यासाठी अरबों रुपयांचे बजेट ठेवलंय, पण आता पर्यावरण समिती स्थापन करणार का?.​

कुंभमेळा तयारी आणि वृक्षतोडीचा विवाद: मुख्य मुद्दे

• महापालिकेची नोटीस: १७०० झाडं तोडा किंवा छाटा, साधुग्रामसाठी जागा मोकळी करा.
• विरोध: सयाजी शिंदे, पर्यावरणवादी, स्थानिक नागरिक; एक झाड=१०० जीवन असा नारा.
• सरकारी भूमिका: अजित पवार समर्थन, गिरीश महाजन-एक कापून १० लावा.
• वैज्ञानिक दृष्टिकोन: वन विभागानुसार, पुर्नरोपणाचं सर्व्हायव्हल रेट फक्त ४०-५०%.
• पर्याय: झाडं हलवणं, छोटे साधुग्राम, ड्रोन सर्वेक्षणाने जागा शोधणं.

हे मुद्दे दाखवतात की विकास आणि पर्यावरण यांच्यातील संघर्ष कसा आहे.​

वृक्षतोडीचे पर्यावरणीय परिणाम: एक टेबल

ही आकडेवारी वन विभाग आणि पर्यावरण अभ्यासांवरून. नाशिकसारख्या कोरड्या भागात झाडं अत्यंत महत्त्वाची.​

पर्यायी उपाय: काय करता येईल?

पर्यावरण तज्ज्ञ सुचवतात:

• झाडं हलवून पुर्नस्थापित करा (ट्रान्सप्लांटेशन टेक्नॉलॉजी).
• साधुग्राम छोटं करा किंवा पर्यायी जागा शोधा.
• डिजिटल प्लॅनिंग: सॅटेलाइट इमेजरीने कमी झाडं असलेली जागा निवडा.
• दीर्घकालीन: कुंभानंतर झाडं परत लावा, मॉनिटरिंग करा.

अजित पवारांची भूमिका इथे महत्त्वाची. त्यांचा पाठिंबा आंदोलनाला बळ देईल का? कुंभमेळा २०२५ ला ५ कोटी संत येणार, म्हणून तयारी आवश्यक पण समतोल हवा.

नाशिक कुंभमेळ्याचा इतिहास आणि आव्हानं

नाशिक कुंभ दर १२ वर्षांनी. यावेळी साधुग्रामसाठी ५०० एकर जागा हवी. पूर्वीही वृक्षतोडीचे वाद झालेत. पण आता जलवायु बदलामुळे अधिक संवेदनशील. सरकारने ग्रीन कुंभ धोरण जाहीर केलंय- शून्य कचरा, वृक्षारोपण. पण तपोवानप्रकरणात ते अमलात येईल का? स्थानिक म्हणतात, “कुंभ हा आध्यात्मिक सोहळा, पण निसर्ग नष्ट करून नाही.”

भावी काय? आंदोलनाची दिशा

आता महापालिका, वन विभाग आणि पर्यावरण मंत्रालयाची बैठक होणार. सयाजी शिंदे, अजित पवार यांचा प्रभाव पडेल. जर समतोल साधला तर नाशिक कुंभ पर्यावरणस्नेही होईल. अन्यथा न्यायालयात जाईल. हे प्रकरण महाराष्ट्रभर चर्चेत आहे.

५ FAQs

प्रश्न १: तपोवानात किती झाडं तोडणार?
उत्तर: महापालिकेच्या नोटीशीप्रमाणे १७०० झाडं किंवा त्यांची फांद्या छाटणार.

प्रश्न २: सयाजी शिंदे यांनी काय म्हटलं?
उत्तर: एक झाड वाचवण्यासाठी १०० जण मरायला तयार; मंत्रींचं विधान बेजबाबदार.

प्रश्न ३: अजित पवारांची भूमिका काय?
उत्तर: आंदोलनाला समर्थन, विकास-पर्यावरण समतोल राखण्याची मागणी.

प्रश्न ४: कुंभमेळ्यासाठी साधुग्राम का?
उत्तर: ५ कोटी संतांसाठी निवास व्यवस्था, ५०० एकर जागा हवी.

प्रश्न ५: पुर्नरोपणाचं सर्व्हायव्हल रेट किती?
उत्तर: वन विभागानुसार ४०-५०%, म्हणून पर्याय शोधा.