शाही मुघलाई चिकन घरी कशी बनवायची? जाणून घ्या संपूर्ण रेसिपी, मसाल्याची यादी, स्टेप बाय स्टेप फोटो सहित मार्गदर्शन आणि रहस्यमयी टिप्स. परफेक्ट मलाईदार ग्रॅव्ही साठी हा ब्लॉग वाचा. #MughlaiChicken #चिकनरेसिपी
शाही मुघलाई चिकन: मुघल साम्राज्यातील चव घरी आणण्याची परफेक्ट रेसिपी
नमस्कार मित्रांनो, जेवणात काहीतरी स्पेशल आणि रॉयल बनवायचं असेल, तर मुघलाई पाककृतींचा विचार केल्याशिवाय पर्यायच नसतो. आणि या पाककृतींमध्येही जे डिश सगळ्यात जास्त लोकप्रिय, रसाळ आणि चवदार आहे ते म्हणजे मुघलाई चिकन. हे डिश केवळ नावानेच ‘शाही’ नाही, तर त्याच्या स्वादात, सुगंधात आणि मलाईदार ग्रॅव्हीमध्ये एक राजेशाही वैभव सामावलेले असते. बाहेरच्या हॉटेलमध्ये हे चिकन खूप आवडते, पण तुम्हाला माहीत आहे का की हे अतिशय साधे आणि सोपे पद्धतीने तुम्ही घरीही बनवू शकता? आज या लेखात, आपण मुघलाई चिकनचा इतिहास, त्यासाठी लागणारे खास मसाले आणि स्टेप-बाय-स्टेप फोटो सहित संपूर्ण रेसिपी शिकणार आहोत, ज्यामुळे तुमच्या स्वयंपाकघरातूनही रेस्टॉरंटसारखा सुगंध येऊ लागेल.
मुघलाई चिकन म्हणजे नेमके काय? थोडा इतिहास आणि ओळख
मुघलाई चिकन हे उत्तर भारतातील मुघल साम्राज्याच्या काळात उगम पावलेले एक डिश आहे. मुघल बादशहा आणि त्यांच्या दरबारातील नबाब लोकांना भरपूर मसाले, बदाम, मलई आणि केशर असलेली जड आणि सुवासिक मांसाहारी पक्वाने आवडत असत. या रुचीतूनच मुघलाई पाककृतींचा जन्म झाला. मुघलाई चिकन हे यातील एक मुख्य आकर्षण आहे. या चिकनमध्ये काजू आणि खसखस (पॉपी सीड्स) यांचे पेस्ट, भरपूर भरलेल्या कांद्याचा बारीक वाफून काढलेला पेस्ट (बिरिस्ता), आणि मलाई किंवा ताक्र्याचा वापर केला जातो. यामुळे ग्रॅव्ही जाड, मखमली आणि अत्यंत चवदार बनते. हा स्वाद तीव्र किंवा टोचणारा नाही, तर कोमट, समृद्ध आणि थोडासा गोडास तुसडा असतो.
मुघलाई चिकन बनवण्यासाठी आवश्यक मसाले आणि साहित्य (इंग्रेडियंट्स)
ही रेसिपी अंदाजे ४ ते ५ लोकांसाठी पुरेशी आहे. सर्व साहित्य खरेदी करण्यापूर्वी एकदा तपासून घ्या.
मुख्य साहित्य:
- चिकन: ५०० ग्रॅम बोन-इन चिकन (थाई/लेग पीस) किंवा चिकन ब्रेस्ट क्युब्स
- दही: १/२ कप (घनदार दही चांगले)
- कांदे: ३ मध्यम आकाराचे कांदे (बारीक चिरून)
- टोमॅटो प्युरी: १/२ कप (ताजे बारीक चिरलेले टोमॅटो किंवा ब्लेंड केलेले प्युरी)
- काजू: १/४ कप
- खसखस (पॉपी सीड्स): १ टेबलस्पून
- मलाई (फ्रेश क्रीम): १/४ कप
- तूप: २-३ टेबलस्पून (शुद्ध तूप स्वाद वाढवते)
- खाद्यतेल: शिजवण्यासाठी
मसाले (मसाला पावडर):
- लाल तिखट पूड: १ टीस्पून (चवीनुसार)
- हळद पूड: १/२ टीस्पून
- धणे पूड: १ टीस्पून
- गरम मसाला: १ टीस्पून
- गरम मसाला पूड: १/२ टीस्पून (वैकल्पिक, जास्त तिखट हवं असल्यास)
- जिरे पूड: १ टीस्पून
- बदाम पूड: १ टीस्पून (वैकल्पिक, पण चव वाढवते)
संपूर्ण मसाले (वाळलेले आणि दाणेदार):
- बडीशेप (बे पत्ती): १-२
- लवंग: ३-४
- दालचिनी: १ इंचाचा तुकडा
- वेलची: ३-४
- जायफळ: १ लहान तुकडा (जावित्री) किंवा चिमूटभर जायफळ पूड
- केसर: १ चिमूट (गरम दुधात भिजत ठेवा) – शाही लुक साठी
गार्निशिंगसाठी:
- बारीक चिरलेली कोथिंबीर
- जायफळावरची किस (ग्रेटेड नटमेग)
- शहा परत (वरक) – वैकल्पिक
स्टेप बाय स्टेप मुघलाई चिकन रेसिपी (फोटो सहित मार्गदर्शन)
आता यशस्वीरित्या मुघलाई चिकन बनवण्यासाठीच्या सोप्या पायऱ्या पाहूया.
पायरी १: चिकन मरिनेट करणे (Marination)
ही सर्वात महत्त्वाची पायरी आहे. यामुळे चिकन कोमट आणि रसाळ राहते.
- एका मोठ्या बाऊलमध्ये चिकन घ्या.
- त्यात १/२ कप दही, १ टीस्पून लाल तिखट पूड, १/२ टीस्पून हळद पूड, १ टीस्पून धणे पूड आणि १ टीस्पून मीठ घाला.
- सर्व काही चांगलं मिक्स करून चिकनच्या प्रत्येक तुकड्यावर मसाला लागेल अशा पद्धतीने फेटून घ्या.
- हे मिश्रण कमीतकमी ३० मिनिटे मरिनेट होऊ द्या. संधी असेल तर रेफ्रिजरेटरमध्ये १-२ तास ठेवा. जितका जास्त वेळ मरिनेट होईल, तितका चिकन चवदार बनेल.
पायरी २: काजू-खसखस पेस्ट आणि कांद्याचा पेस्ट (बिरिस्ता) तयार करणे
मुघलाई चिकनची खासियत ही दोन पेस्टमध्ये आहे.
- काजू-खसखस पेस्ट: एका लहान भांड्यात १/४ कप काजू आणि १ टेबलस्पून खसखस घ्या. त्यावर गरम पाणी ओतून किमान २०-३० मिनिटे भिजत ठेवा. नंतर पाणी काढून टाकून हे ब्लेंडरमध्ये गुळगुळीत पेस्ट करून घ्या. थोडे पाणी घालून ब्लेंड करता येते.
- कांद्याचा पेस्ट (बिरिस्ता): एका कढईत २-३ टेबलस्पून तेल गरम करा. त्यात बारीक चिरलेले ३ कांदे घालून मध्यम आचेवर सतत ढवळत ढवळत ते सोनेरी तपकिरी रंगाचे होईपर्यंत वाफवा. हे खूप महत्त्वाचे आहे, कारण यामुळे ग्रॅव्हीला गोडसर आणि समृद्ध स्वाद मिळतो. कांदे परतून झाले की, ते ब्लेंडरमध्ये घेऊन पेस्ट करून घ्या.
पायरी ३: चिकन शिजवणे आणि ग्रॅव्ही तयार करणे
आता मुख्य शिजवण्याची प्रक्रिया सुरू होते.
- एक मोठी, जाड तळाची कढई किंवा कुकर घ्या. त्यात २ टेबलस्पून तूप आणि १ टेबलस्पून तेल एकत्र गरम करा.
- तूप गरम झाल्यावर त्यात संपूर्ण मसाले टाका: १-२ बडीशेप, ३-४ लवंग, १ इंच दालचिनी, ३-४ वेलची. ३० सेकंद पर्यंत फोडणी द्या.
- आता मरिनेट केलेले चिकन (दहीसह) कढईत टाका. मध्यम-जोर आचेवर ५-७ मिनिटे परतून घ्या, जोपर्यंत चिकनचा बाहेरील भाग पांढरा होत नाही.
- चिकन बरंच परतल्यावर, त्यात ब्लेंड केलेला कांद्याचा पेस्ट घाला. ४-५ मिनिटे शिजवा जोपर्यंत तेल वेगळे दिसत नाही.
- आता टोमॅटो प्युरी घाला. सर्व काही चांगले मिसळून ५ मिनिटे शिजवा.
- यामध्ये आता सर्व मसाला पावडर घाला: १ टीस्पून धणे पूड, १ टीस्पून जिरे पूड, १ टीस्पून गरम मसाला, आणि चवीनुसार मीठ. मिसळून घ्या.
- काजू-खसखस पेस्ट या मिश्रणात घाला आणि लगेच मिक्स करून घ्या. हे पेस्ट घातल्यानंतर जळू नये म्हणून लगेच ढवळा.
- कढईत १.५ ते २ कप पाणी घाला. सर्व काही एकजीव करून घ्या. आच मध्यम करून झाकण ठेवा आणि चिकन पूर्ण शिजेपर्यंत (सुमारे २०-२५ मिनिटे) शिजवा. कुकर वापरत असाल तर २ शिटी द्या.
पायरी ४: अंतिम टचेस आणि गार्निशिंग
चिकन शिजून तयार झाल्यावर, त्यातील ग्रॅव्ही इच्छित रुंदीचे असावे. खूप पातळ असल्यास, थोडा वेळ झाकण न घालता शिजवा. खूप जाड असल्यास थोडे गरम पाणी घाला.
- आच बंद करून १/४ कप फ्रेश क्रीम घाला आणि नीट मिक्स करून घ्या.
- भिजवून ठेवलेला केसर (त्याचे दूधसह) घाला.
- शेवटी, १ टेबलस्पून तूप वेगळा गरम करून त्यात एक चिमूट गरम मसाला पावडर टाकून तयार केलेली ‘तडका’ (तऱ्हा) गरम गरम चिकनवर ओतील.
- वरून बारीक कोथिंबीर आणि जायफळाची किस घालून गार्निश करा.
- शाही लुकसाठी शहा परत (वरक) देखील घालू शकता.
मुघलाई चिकन सर्व्ह करण्याचे क्लासिक मार्ग
हा शाही चिकन सर्व्ह करण्यासाठी काही परफेक्ट पर्याय:
- मुघलाई चिकन बिर्याणी किंवा पुलाव बरोबर – हे क्लासिक कॉम्बिनेशन आहे.
- लच्छा पराठा, नान, बटर नान किंवा रुमाली रोटी बरोबर. यासारख्या नरम भाकऱ्या ग्रॅव्ही शोषून घेतात.
- जिरे रायता किंवा बूंदी रायता बरोबर. रायत्याची थंडावा चिकनच्या समृद्ध स्वादासाठी परफेक्ट बॅलन्स आणते.
- सिम्पल साद्या भाताबरोबरही हे चिकन छान जाते.
महत्वाचे टिप्स आणि सामान्य चुका टाळण्यासाठी मार्गदर्शन
- कांदा वाफवणे: कांदा पूर्णपणे करपून सोनेरी-तपकिरी करणे ग्रॅव्हीच्या स्वादासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. त्यामुळे यात घाई करू नका.
- काजू पेस्ट: काजू भिजत ठेवल्याने त्याचा पेस्ट गुळगुळीत होतो आणि ग्रॅव्हीमध्ये कोणतेही ग्रेनiness राहत नाही.
- आच कंट्रोल: काजू पेस्ट आणि मलाई घातल्यानंतर नेहमी मंद आचेवरच शिजवा. जोरात आचेमुळे ते फुटू शकते किंवा चिकन स्टिक होऊ शकते.
- दह्याची गोष्ट: मरिनेशनसाठी खट्टं दही वापरू नका. त्यामुळे चिकन खट्टं होऊ शकतं. फ्रेश, घनदार दही चांगलं.
- मसाला बैलन्स: मुघलाई चिकन जास्त तिखट नसते. त्यामुळे लाल तिखट पावडर जास्त घालू नका. त्याऐवजी गरम मसाला, जायफळ, जावित्री यांवर भर द्या.
पोषण माहिती (अंदाजे, प्रति सर्व्हिंग)
| पोषक तत्त्व | प्रमाण (अंदाजे) |
|---|---|
| कॅलरी | ३००-३५० kcal |
| प्रथिने (प्रोटीन) | २५-३० ग्रॅम |
| चरबी (फॅट) | २०-२५ ग्रॅम |
| कार्बोहायड्रेट्स | १०-१५ ग्रॅम |
| कोलेस्ट्रॉल | मध्यम |
तुमच्या स्वयंपाकघरातील शाही स्वाद
मुघलाई चिकन बनवणे ही एक कला आहे, पण ही कला कोणीही शिकू शकते. या रेसिपीमध्ये दिलेल्या सोप्या पायऱ्या आणि टिप्स फॉलो केल्यास, तुम्ही नक्कीच एक अतिशय चवदार, रेस्टॉरंट-स्टाइल मुघलाई चिकन तयार करू शकता. हे डिश तुमच्या कोणत्याही स्पेशल प्रसंगाची शोभा वाढवेल – पार्टी असो, सण असो किंवा फक्त कुटुंबासोबतचा रविवारचा दिवस. तर हे मसाले एकत्र करा, चूल ज्योत काढा आणि आपल्या घरात मुघल साम्राज्याचा शाही स्वाद रुजवा. स्वादिष्ट जेवण करा आणि आपल्या प्रियजनांना आश्चर्यचकित करा!
FAQs
१. मी शाकाहारी आहे. मला मुघलाई चिकनसारखे शाकाहारी पर्याय काय आहेत?
तुम्ही अगदी त्याच पद्धतीने पनीर मुघलाई, मटण (सोया चंक्स) मुघलाई किंवा वेजिटेबल मुघलाई बनवू शकता. चिकनऐवजी पनीर क्युब्स, आलू, गाजर, फ्लॉवर इत्यादी घ्या. पनीरला जास्त वेळ शिजवण्याची गरज नसते, त्यामुळे ते शेवटी घालावे. सोया चंक्स वापरत असाल तर ते प्रथम उकळून घ्यावेत.
२. माझ्या घरी खसखस (पॉपी सीड्स) नाहीत, मी काय करू शकतो?
खसखस नसल्यास, तुम्ही फक्त काजूचा पेस्ट वापरू शकता. काजूचे प्रमाण थोडे वाढवा (१/३ कप). पण खसखसमुळे येणारी विशिष्ट चव आणि ग्रॅव्हीची जाडी थोडी कमी होईल. त्याऐवजी थोडे चिरलेले बदाम देखील वापरू शकता.
३. मी मलाई (क्रीम) ऐवजी काय वापरू शकतो?
तुम्ही ताक्र्याचा (मलाई काढलेल्या दह्याचा) वापर करू शकता. त्यामुळे ग्रॅव्ही थोडी पातळ आणि खट्टीशी होईल. काजू पेस्टचे प्रमाण वाढवल्यास देखील ग्रॅव्ही क्रीमी बनू शकते. नारळाच्या पेस्टचा वापर करू नका, त्यामुळे स्वाद बदलून जाईल.
४. मी ही रेसिपी प्रेशर कुकरमध्ये करू शकतो का?
होय, नक्कीच. पायरी ३ पर्यंत सर्व प्रक्रिया समान आहे. चिकन आणि सर्व मिश्रण एकत्र केल्यानंतर, फक्त १ कप पाणी घाला आणि प्रेशर कुकर बंद करून २ शिटी द्या. आच बंद करून प्रेशर स्टीम सोडून द्या. नंतर कढई उघडून क्रीम आणि तडका घाला.
५. मुघलाई चिकन किती दिवस टिकते? आणि ते री-हीट कसे करावे?
एअरटाइट कंटेनरमध्ये रेफ्रिजरेटरमध्ये ठेवल्यास ते २-३ दिवस चांगले टिकते. रीहीट करताना, एका भांड्यात किंवा मायक्रोवेव्ह सेफ बाऊलमध्ये चिकन घ्या. त्यात थोडे पाणी (१-२ टेबलस्पून) घालून मध्यम आचेवर गरम करा, जेणेकरून ते जळू नये आणि ग्रॅव्ही पातळ होऊ नये. मायक्रोवेव्ह वापरत असाल तर इंटरव्हल्स देऊन ढवळत रहा.
Leave a comment