‘मंत्र्यावर बिबटे सोडा’ विधानसभेत मुनगंटीवारांचा स्फोटक संताप का चढला?

विधानसभेत मंत्री गैरहजर आणि पाकिस्तानी बनावट सौंदर्य प्रसाधनांवरून भाजपचे सुधीर मुनगंटीवार संतापले. ‘मंत्र्यावर बिबटे सोडा, उद्या पाकिस्तानातील लोक मंत्री होतील’ असा इशारा देत सरकारला धारेवर धरलं.

“उद्या पाकिस्तानचे लोक मंत्री होतील?” मुनगंटीवारांच्या इशाऱ्यामागचं नेमकं कारण काय?

सुधीर मुनगंटीवारांचा विधानसभेत पारा चढला: “मंत्र्यावर बिबटे सोडा, उद्या पाकिस्तानातील लोक मंत्री म्हणून येतील”

मुंबईत सुरू असलेल्या हिवाळी अधिवेशनात भाजपचे ज्येष्ठ नेते आणि माजी मंत्री सुधीर मुनगंटीवार यांच्या वक्तव्याने विधानसभेत चांगलाच राजकीय खळबळ माजला. अर्धा तास चर्चा या काळात सभापतींनी मुनगंटीवार यांचे नाव घेतले आणि ते प्रश्न मांडण्यासाठी उभे राहिले; मात्र संबंधित खात्याचे मंत्री सभागृहात नव्हते. यामुळे मुनगंटीवार यांनी तीव्र नाराजी व्यक्त करत “आमदार उपस्थित असताना मंत्री नसेल, तर त्याच्यावर बिबट्या सोडा, हे धंदे बंद करा आता” अशा शब्दांत सरकारवर हल्लाबोल केला.​

मुनगंटीवार म्हणाले, “मंत्रिमहोदय आणण्याची जबाबदारी आमची नाही, ती तुमची आहे. आम्ही आमदार म्हणून सभागृहात हजर आहोत; पण जे प्रश्न विचारायचे आहेत त्यावर उत्तर देणारा मंत्रीच नाही. मग अशा मंत्र्यांवर बिबट्या सोडा.” या विधानामुळे सभागृहात एकच कुजबुज पसरली. त्यांनी सुरुवातीला हलक्या फुलक्या अंदाजात “मी आहे, आहे; माझा साईजही मोठा आहे, मी दिसलो पाहिजे” असं म्हणत वातावरणात हास्यनिर्मिती केली; पण लगेचच गंभीर होत त्यांनी सरकारच्या कामकाजाच्या पद्धतीवर टीका केली.​

पाकिस्तानी बनावट सौंदर्य प्रसाधनांचा मुद्दा

या संपूर्ण घडामोडींचा मुख्य संदर्भ होता पुणे आणि पिंपरी-चिंचवड परिसरात जप्त करण्यात आलेली बनावट सौंदर्य प्रसाधने. अन्न व औषध प्रशासनाने (FDA) केलेल्या कारवाईत पिंपरी-चिंचवडमधील एका फार्मसी आणि सौंदर्य प्रसाधन विक्रेत्याकडून “Made in Pakistan” असा शिक्का असलेली कॉस्मेटिक्स उत्पादने जप्त झाली होती. या उत्पादनांचा मागोवा घेताना ही त्वचा निगा उत्पादने पाकिस्तानातील लाहोर येथे तयार करण्यात आली असल्याचा निष्कर्ष समोर आला, असे राज्यातील संबंधित मंत्र्यांनी पूर्वी विधानसभेत सांगितले होते.​

तपासात असं समोर आलं की, या पाकिस्तानी सौंदर्य प्रसाधनांवर आयात-निर्यात परवाना नसताना अवैधरीत्या महाराष्ट्रात आणलं गेलं होतं. ड्रग्ज अँड कॉस्मेटिक्स अ‍ॅक्ट अंतर्गत कलम १७सी आणि १८सी नुसार अशा बेकायदेशीर उत्पादनांवर गुन्हे दाखल करण्याची तयारी असल्याची माहितीही अधिकाऱ्यांनी दिली होती. त्वचेवर विपरीत परिणाम करणाऱ्या आणि धोकादायक घटक असलेल्या या बनावट उत्पादनांमुळे ग्राहकांच्या आरोग्यालाही धोका निर्माण झाला.​

या पार्श्वभूमीवर मुनगंटीवारांनी या मुद्द्यावर चर्चा चालू असताना सरकारला धारेवर धरलं. ते म्हणाले की, “आतातर पाकिस्तानची प्रसाधने आलेली आहेत. त्यांनी लोकांचे चेहरे खराब केले आहेत. चेहरे खराब करणारे मंत्रालयात बसले आहेत. तुम्हाला नाहक मंत्री म्हणून विधान भवनात उत्तर द्यायला लावत आहेत.” त्यांच्या मते, बेकायदेशीर आणि आरोग्यास अपायकारक उत्पादने बाजारात येणं हे केवळ सीमेवरील सुरक्षेचे नव्हे तर प्रशासकीय अपयशाचेही लक्षण आहे.​

मुनगंटीवारांचा इशारा: “उद्या पाकिस्तानातील लोक मंत्री म्हणून येतील”

सौंदर्य प्रसाधनांच्या मुद्द्यावरून सुरू झालेली टीका त्यांनी थेट राजकीय आणि राष्ट्रीय सुरक्षेच्या पातळीवर नेली. “पाकिस्तानची प्रसाधने इथे आली आहेत, उद्या पाकिस्तानातील लोक मंत्री म्हणून इथे येतील” असं ते म्हणाले. त्यांच्या या वक्तव्याचा अर्थ असा की, जर सरकार आणि यंत्रणा बेकायदेशीर माल, संशयास्पद व्यापार आणि सीमा ओलांडून येणाऱ्या उत्पादनांकडे डोळेझाक करत राहिली, तर पुढे अधिक गंभीर घुसखोरी आणि हस्तक्षेपाला वाव निर्माण होईल. त्यांनी मंत्र्यांना उद्देशून “तुम्ही तुमच्या विभागाची दुर्दशा एकदा सांगा, अन्यथा लोकांपुढे स्पष्ट माहिती न दिल्यामुळे शंका वाढतच जातील” असा इशाराही दिला.​

विधानसभेतील संवाद आणि नाराजीची पार्श्वभूमी

अर्धा तास चर्चा काळात सामान्यतः विरोधकांना प्राधान्याने प्रश्न विचारण्याची आणि सरकारला उत्तरदायी धरण्याची संधी दिली जाते. या वेळी तालिका अध्यक्षांनी “मुनगंटीवार आहेत का?” असा प्रश्न विचारताच, त्यांनी विनोदी शैलीत उत्तर दिलं; पण लगेचच “पण मंत्री महोदय?” असा सवाल झाल्यावर त्यांच्या संतापाला उधाण आलं. त्यांना वाटत होतं की, महत्त्वाच्या आरोग्य आणि ग्राहक सुरक्षेच्या विषयावर मंत्री स्वतः उपस्थित राहून जबाबदार उत्तर देणं आवश्यक आहे. मंत्री गैरहजर राहिल्यास प्रशासकीय गंभीरता कुठे आहे, असा प्रश्न त्यांनी उपस्थित केला.​

त्यांनी असंही सुचवलं की, संबंधित विभागाकडे ११ लाख प्रतिष्ठानांवरील तपासणीचा आकडा आणि सुमारे ९० तपास अधिकाऱ्यांची यंत्रणा असूनही कारवाईत ढिलाई किंवा अपूर्णता दिसत आहे. “तुम्ही छातीवर हात ठेवून प्रामाणिक उत्तर द्या” असं म्हणत त्यांनी थेट पारदर्शकतेची मागणी केली.​

सरकारसमोर उभे असलेले मुख्य प्रश्न

मुनगंटीवारांच्या भाषणातून काही मूलभूत प्रश्न समोर आले:

• विधानसभेत महत्त्वाच्या प्रश्‍नांवर उत्तर देण्यासाठी मंत्री सतत उपस्थित का नसतात?
• बेकायदेशीर परदेशी उत्पादने राज्यात कशी येतात आणि तपास यंत्रणा जाल कुठे सैल आहे?
• ग्राहक सुरक्षेसाठी आणि आरोग्य संरक्षणासाठी FDA आणि संबंधित विभागांनी आणखी कोणत्या ठोस उपाययोजना करायला हव्यात?
• राजकीय पातळीवर या प्रश्नांचा वापर राष्ट्रवादी भावनांना आवाहन करण्यासाठी होत आहे का, की प्रत्यक्ष धोरणात्मक बदलही दिसतील?

विरोधी पक्ष म्हणून भाजप या मुद्द्यांचा वापर सरकारवर दबाव वाढवण्यासाठी करत आहे, तर सरकारकडून तपास पूर्ण होऊन दोषींवर कारवाई होईल असा दावा केला जातो.​

ग्राहक आणि सामान्य नागरिकांसाठी सूचना

या पार्श्वभूमीवर ग्राहकांनी काही बाबींची विशेष काळजी घेण्याची गरज आहे:

• अत्यंत स्वस्त, ब्रँडेड असल्याचा दावा करणारी पण संशयास्पद पॅकिंग असलेली सौंदर्य प्रसाधने टाळावी.
• “Made in Pakistan” किंवा इतर परदेशी मार्किंग असलेल्या उत्पादनांची बाब समजून घेऊन केवळ परवानाधारक विक्रेत्याकडूनच खरेदी करावी.
• त्वचेवर अ‍ॅलर्जी, जळजळ, पुरळ असे दुष्परिणाम झाल्यास तत्काळ डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा आणि FDA ला तक्रार नोंदवावी.
• बिल आणि पॅकेजिंग जपून ठेवावे, जेणेकरून तपासात पुरावा म्हणून वापरता येईल.​

राजकीय परिणाम आणि पुढची दिशा

मुनगंटीवारांचे वक्तव्य हे केवळ शब्दबाण नसून भविष्यातील राजकीय रणनीतीचा एक भाग मानला जात आहे. पाकिस्तानी बनावट वस्तूंविरोधात कडक कारवाईची मागणी करून ते सरकारला राष्ट्रसुरक्षा आणि ग्राहक संरक्षण या दोन्ही मुद्द्यांवर रक्षात्मक भूमिकेत आणण्याचा प्रयत्न करत आहेत. या वादानंतर संबंधित विभागाकडून अधिक तपशीलवार आकडे, कारवाईचा अहवाल आणि पुढील योजना सभागृहासमोर ठेवण्याची अपेक्षा आहे.​

FAQs (५ प्रश्‍नोत्तर)

प्रश्न १: सुधीर मुनगंटीवार नेमकं का संतापले?
उत्तर: अर्धा तास चर्चा काळात ते प्रश्न विचारण्यासाठी उपस्थित असताना संबंधित खात्याचे मंत्री सभागृहात नव्हते आणि पाकिस्तानी बनावट सौंदर्य प्रसाधनांच्या गंभीर मुद्द्यावर उत्तर देण्यासाठीही कोणी नव्हते, यामुळे त्यांनी तीव्र नाराजी व्यक्त केली.​

प्रश्न २: “मंत्र्यावर बिबटे सोडा” या वक्तव्याचा संदर्भ काय?
उत्तर: मंत्री सतत गैरहजर राहूनही जबाबदारी न घेण्यावर त्यांनी ताशेरे ओढले आणि प्रतीकात्मकरीत्या अशा मंत्र्यांवर “बिबटे सोडा” असं म्हणत कडक कारवाई आणि शिस्तीची मागणी केली.​

प्रश्न ३: पाकिस्तानी सौंदर्य प्रसाधनांचा मुद्दा काय आहे?
उत्तर: पिंपरी-चिंचवडमध्ये FDA ने “Made in Pakistan” असे मार्किंग असलेली, आयात परवान्याशिवाय आणलेली स्किनकेअर उत्पादने जप्त केली; तपासात ही उत्पादने पाकिस्तानातील लाहोर येथे तयार झाल्याचं समोर आलं.​

प्रश्न ४: मुनगंटीवारांनी “उद्या पाकिस्तानातील लोक मंत्री म्हणून येतील” असं का म्हटलं?
उत्तर: त्यांचा हेतू असा होता की, जर बेकायदेशीर पाकिस्तानी उत्पादने नियंत्रणाशिवाय बाजारात शिरत असतील, तर पुढे अधिक गंभीर प्रकारची घुसखोरीही होऊ शकते; त्यामुळे सरकारने वेळेत कठोर पावले उचलावीत हा इशारा त्यांनी दिला.​

प्रश्न ५: या प्रकरणात कायदेशीर कारवाई कशी होत आहे?
उत्तर: FDA आणि संबंधित विभागांनी ड्रग्ज अँड कॉस्मेटिक्स अ‍ॅक्टच्या तरतुदीनुसार विक्रेत्यांवर गुन्हे दाखल करण्याची प्रक्रिया सुरू केली असून, आयात-निर्यात परवाना नसलेल्या आणि ग्राहकांच्या आरोग्यास धोकादायक असलेल्या सर्व उत्पादनांवर कारवाई प्रस्तावित आहे.​