विघ्नेश्वरा चतुर्थी 2025 – तारीख, शुभ मुहूर्त, पूजा-विधी, आरती, विधी आणि धार्मिक ज्योतिषीय महत्व सविस्तर मार्गदर्शक.
विघ्नेश्वरा चतुर्थी 2025 – गणपतीचा मंगल उत्सव
विघ्नेश्वरा चतुर्थी, ज्याला आपण सर्वसामान्यपणे गणेश चतुर्थी म्हणून ओळखतो, ही हिंदू धर्मातील एक अत्यंत पवित्र आणि भक्तिमय सण आहे. हे दिवस भगवान श्री गणेशाचा जन्मोत्सव मानला जातो — विघ्नहर्ता, बुद्धीप्रवक्ता आणि समस्त शुभ-कार्यांचा प्रथम देव.
गणेशाची पूजा केल्याने
✔ अडथळे दूर होतात
✔ मनाला शांती मिळते
✔ करिअर व आर्थिक प्रगती निश्चित होते
✔ आरोग्य व भावनात्मक संतुलन वाढते
या लेखात आपण 2025 मधील विघ्नेश्वरा चतुर्थीची तारीख आणि शुभ मुहूर्त, पूजा-विधी, आरती, धार्मिक आणि ज्योतिषीय महत्व याबद्दल सविस्तर, सोप्या Marathi-Hindi भाषेत जाणून घेणार आहोत.
भाग 1: विघ्नेश्वरा चतुर्थी 2025 – तारीख, शुभ मुहूर्त आणि कालगणना
2025 च्या विघ्नेश्वरा चतुर्थीची तारीख
📆 दिनांक:
विघ्नेश्वरा चतुर्थी —
दिनांक, वेळ आणि स्थानानुसार शुभ कालं खालीलप्रमाणे आहेत:
| घटक | माहिती |
|---|---|
| मुख्य दिवस | गणेश चतुर्थी |
| 2025 तारीख | तारीख – तास – महत्त्व |
| शुभ मुहूर्त (प्रारंभ) | सकाळ / दिवसाच्या शुभ वेळ |
| शुभ मुहूर्त (समाप्ती) | सायंकाळ / दिवसाच्या शुभ समाप्ती |
| विशेष काळ | आरती, मंत्रोच्चार, सांध्य काळाची शुभ वेळ |
✨ ही वेळ स्थानानुसार थोडी बदलू शकते — म्हणून नजीकच्या मंदिर अथवा स्थानिक पंचांगानुसार अंतिम वेळ जाणून घेणे अधिक सुरक्षित आणि शुभ आहे.
भाग 2: विघ्नेश्वरा चतुर्थीचा धार्मिक आणि आध्यात्मिक महत्त्व
भगवान गणेश हे विघ्नहर्ता म्हणून प्रसिद्ध आहेत – सर्व अडथळे निघतील, अशी आस्था त्यांच्या भक्तांमध्ये आहे. गणेश साक्षात श्री विघ्नहर्ता, बुद्धिदाता आणि ज्ञानदाता म्हणून पूजले जातात.
2.1 विघ्नेश्वरा – अर्थ व ओळख
✔ विघ्न = अवरोध, अडथळा
✔ ईश्वर = देव, प्रभु
➡ संयोजित विघ्नईश्वर म्हणजे सर्व अडथळ्यांचे निवारक, हेच श्री गणेश.
2.2 गणेशाला का प्रथम पूजले जाते?
धार्मिक परंपरेत प्रत्येक पूजा किंवा शुभ कार्य सुरू करण्यापूर्वी प्रथम गणेशाची स्तुती आणि पूजा केली जाते — यामुळे सर्व कार्ये शुभ आणि अडथळारहित होतात.
भाग 3: विघ्नेश्वरा चतुर्थी – पूजनाची मूळ विधी
3.1 पूर्वतयारी
✔ शुद्ध कपडे
✔ स्वच्छ मंदिर / पूजा स्थळ
✔ लाल व पिवळा रंगाचा आसन
✔ फुले, धूप, दीप
✔ नैवेद्य (मोदक, फळे, मिठाई)
3.2 गणेश प्रतिमेची स्थापना (स्थापना)
पहिला टप्पा —
🔹 प्रतिमा/प्रतिकात्मक मूर्ती अंगावर स्वच्छ स्थानात उंच जागी ठेवावी
🔹 पंचोपचार पूजा सुरू करावी
🔹 सलोक/मंत्रोच्चारास प्रारंभ करावा
3.3 श्री गणेश मंत्र आणि उच्चार
पूजेतील सर्वांत सामान्य आणि दिव्य मंत्र:
“ॐ गं गणपतये नमः”
या मंत्राचा उच्चार करताना
✔ विश्वास
✔ श्रद्धा
✔ समर्पण
हे सर्व भावना अनुभवल्या जातात.
भाग 4: पूजा-विधी – चरणबद्ध मार्गदर्शक
खाली विघ्नेश्वरा चतुर्थीची पूजा-विधी सोप्या टप्प्यांमध्ये दिली आहे:
चरण 1 – शुद्धी आणि ध्यान
✔ हात पाय धुवून
✔ मंदिर/पूजा स्थळ स्वच्छ करून
✔ दीप आणि धूप लावा
✔ आरतीची तयारी करा
चरण 2 – मंत्रोच्चार आणि फलश्रुति
✔ त्रिपुंड/अक्षता अर्पण
✔ डोळे बंद करून ध्यान
✔ ऊर्जेची अनुभूती
✔ “ॐ गं गणपतये नमः” मंत्र 108 वेळा म्हणणे
चरण 3 – नैवेद्य अर्पण
✔ मोदक
✔ तूर/तांदूळ
✔ फळे
✔ भोग/अरिष्ट
हे अर्पण करताना
➡ “हे आपल्यास सर्व शुभ कार्ये सिद्ध करो”
अशी मनोकामना करा.
चरण 4 – आरती आणि विसर्जन
✔ आरती घ्या (लहान दीप/कुळकुळीत रागात)
✔ घरात सर्वत्र शांती आणि प्रकाश
✔ पूजा संपल्यानंतर विसर्जन
भाग 5: मोदक – विघ्नहर्ता गणेशाचे प्रिय प्रसाद
मोदक हे गणेशाचे अतिशय आवडते प्रसाद मानले जाते —
त्यातल्या गोड-गोड चवीतील तूप, गुळ, नारळ व तांदूळ यांचा संगम आनंद, मैत्री आणि समृद्धी सूचित करतो.
भाग 6: विघ्नेश्वरा चतुर्थीचे ज्योतिषीय महत्त्व
6.1 ग्रह-स्थिती आणि सकारात्मक ऊर्जा
विघ्नेश्वरा चतुर्थीच्या दिवशी सकाळ-संध्याकाळचे शुभ मुहूर्त आणि तिथीची दिशा-निर्देशिका जीवनात सकारात्मक ऊर्जा, निर्णय-तयारी, कार्ये पूर्णता वाढवते.
6.2 कुणासाठी विशेष शुभ?
✔ नवीन काम सुरू करणार्या
✔ परिक्षा/उद्योगासाठी तयारी करणारे
✔ नोकरी-व्यवसाय निर्णय घेणारे
✔ वैवाहिक/कुटुंब निर्णय
या सर्व लोकांसाठी हा दिवा विशेष शुभ व ऊर्जा-समृद्ध मानला जातो.
भाग 7: विघ्नेश्वरा चतुर्थीचे सामाजिक आणि सांस्कृतिक पैलू
गणेश चतुर्थी हा फक्त एक पूजा नाही — तो सामाजिक, सांस्कृतिक आणि मनोवैज्ञानिक एकात्मता देखील दर्शवतो. लोक एकत्र येतात:
✔ घराच्या देवघरात
✔ समाजातील मंडळांमध्ये
✔ सार्वजनिक कार्यक्रमांमध्ये
या सर्वांनी एकत्रित श्रद्धा, आनंद, सांस्कृतिक अभिव्यक्ति वाढते.
भाग 8: विघ्नेश्वरा चतुर्थीचे अर्थपूर्ण संदेश
✔ अडथळे दूर करा — प्रत्येक अडथळा हे एक शिक्षण असू शकते.
✔ शुभ कार्य सुरु करा — प्रथम गणेशाची पूजा करून मन शुद्ध करा.
✔ एकात्मता वाढवा — कुटुंब, समाज आणि मित्रांसोबत आनंद वाटा.
✔ धन, शिक्षण, आरोग्य — सर्व क्षेत्रांत सकारात्मक उन्नती मिळवण्याचे संकेत.
FAQs — Vighneshvara Chaturthi 2025
प्र. विघ्नेश्वरा चतुर्थी कधी आहे?
➡ 2025 मध्ये गणेश चतुर्थी — देवाची पूजा आणि शुभ कर्मांकरिता एक मोठी तिथी.
प्र. पूजा कशी करावी?
➡ शुद्ध स्थान, दीप-धूप, मंत्रोच्चार, नैवेद्य अर्पण, आरती आणि विसर्जन — ही चरणबद्ध विधी फॉलो करा.
प्र. कोणते मंत्र उच्चारावेत?
➡ मुख्यतः “ॐ गं गणपतये नमः” हा मंत्र सहज आणि प्रभावी आहे.
प्र. गणेशाचे प्रिय प्रसाद काय?
➡ मोदक हे सर्वात प्रिय प्रसाद मानला जातो — गोड, तूपयुक्त आणि संतुलित.
प्र. पूजा कोणत्याही वयोगटाला करता येते का?
➡ हो, सर्व वयोगटासाठी आणि सर्व धर्मीय लोकांसाठीही ही पूजा शुभ व सकारात्मक आहे.
Leave a comment