डिसेंबर २०२५ चा कोल्ड सुपरमून: फोटो कसे काढावे, पाहण्याची योग्य वेळ आणि तयारी

कोल्ड सुपरमून २०२५ ची तारीख, वेळ आणि योग्य पाहण्याची पद्धत जाणून घ्या. हा सुपरमून ‘थंड’ का म्हणतात? या खगोलीय घटनेचे विज्ञान, फोटोग्राफी टिप्स आणि ज्योतिषीय महत्त्व.

कोल्ड सुपरमून २०२५: हिवाळ्यातील भव्य चंद्रकोसेयबिंदूचा अंतिम नजरा

आकाशातील सर्वात मोहक आणि भव्य दृश्यांपैकी एक म्हणजे सुपरमून. आणि २०२५ च्या वर्षाचा शेवट एका अतिशय विशेष सुपरमूनसह होत आहे – कोल्ड सुपरमून. डिसेंबर महिन्यातील ही पौर्णिमा केवळ एक सामान्य पौर्णिमा नसून, ती वर्षातील शेवटचा सुपरमून देखील आहे, जी आपल्याला एका भव्य आणि तेजस्वी चंद्राचे दर्शन घडवून जगाच्या शांततेचा आणि सौंदर्याचा अनुभव घेण्याची संधी देते.

हा लेख तुम्हाला २०२५ च्या कोल्ड सुपरमूनच्या सर्व पैलूंबद्दल माहिती देईल – त्याचे नाव कोठून आले, तो पाहण्याची योग्य वेळ, त्याचे विज्ञान, फोटो कसा काढावा आणि ज्योतिषशास्त्रात त्याला काय महत्त्व आहे.

कोल्ड सुपरमून २०२५: तारीख आणि वेळ

• तारीख: २३ डिसेंबर २०२५, मंगळवार
• पौर्णिमा चा अचूक वेळ: दुपारी ०३:१६ वाजता (IST)
• चंद्र पृथ्वीच्या सर्वात जवळ (पेरिजी): २३ डिसेंबर रोजी सकाळी ०८:३० वाजता (IST) च्या सुमारास. (पौर्णिमा आणि पेरिजी यामध्ये काही तासांचाच फरक असेल.)

भारतातून पाहण्याची योग्य वेळ:
जरी पौर्णिमा दुपारी असेल, तरी चंद्र आकाशात सर्वात मोठा आणि तेजस्वी २२ डिसेंबर रात्री आणि २३ डिसेंबर रात्री दिसेल. चंद्रोदयानंतरच्या काही तासांत चंद्र क्षितिजाजवळ असताना तो विशेष मोठा दिसतो, याला “मून इल्युजन” म्हणतात.

कोल्ड सुपरमून म्हणजे नक्की काय? नावातील रहस्य

“कोल्ड सुपरमून” हे नाव मूळतः अमेरिकेतील मूळ रहिवाशांकडून (Native American tribes) आले आहे. त्यांना ऋतूंनुसार पौर्णिमेला नावे दिली होती. डिसेंबर महिन्यात हवामान थंड होते आणि हिवाळ्याची सुरुवात होते, म्हणून या पौर्णिमेला “कोल्ड मून” किंवा “लॉन्ग नाइट्स मून” असे म्हटले जाई. जेव्हा हीच पौर्णिमा सुपरमूनच्या स्वरूपात येते (म्हणजेच चंद्र पृथ्वीच्या सर्वात जवळ असतो), तेव्हा तिला “कोल्ड सुपरमून” म्हणतात.

सुपरमूनचे विज्ञान: चंद्र का दिसतो मोठा?

चंद्राची पृथ्वीभोवतीची कक्षा पूर्ण वर्तुळाकार नसून लंबवर्तुळाकार (elliptical) आहे. यामुळे चंद्र पृथ्वीच्या जवळ (पेरिजी) आणि दूर (अपोजी) असतो.

• पेरिजी (Perigee): जेव्हा चंद्र पृथ्वीच्या सर्वात जवळ असतो (सरासरी ३,६३,३०० किमी). या वेळी चंद्र सामान्य पौर्णिमेपेक्षा सुमारे १४% मोठा आणि ३०% अधिक तेजस्वी दिसतो.
• अपोजी (Apogee): जेव्हा चंद्र पृथ्वीपासून सर्वात दूर असतो (सरासरी ४,०५,५०० किमी).

जेव्हा पौर्णिमा चंद्राच्या पेरिजीच्या ९०% अंतराच्या आत येते, तेव्हा त्याला सुपरमून म्हणतात.

कोल्ड सुपरमून फोटोग्राफी गाइड: परफेक्ट शॉट कसा काढावा?

सुपरमून चे सुंदर फोटो काढणे हे एक कलात्मक आव्हान आहे. यासाठी काही टिप्स:

१. योग्य वेळ निवडा: चंद्रोदय किंवा चंद्रास्ताच्या वेळी फोटो काढा. या वेळी चंद्र क्षितिजाजवळ असल्याने तो मोठा दिसतो आणि त्याला एक सुंदर पार्श्वभूमी मिळते.

२. स्थळ निवड: अशा ठिकाणी जा जिथे प्रकाश प्रदूषण कमी असेल. शहरापेक्षा ग्रामीण भागात चंद्र अधिक स्पष्ट दिसेल. एखादी ऐतिहासिक इमारत, झाड किंवा डोंगर यांचा सिल्हौट वापरून फोटो मजेदार बनवता येतो.

३. कॅमेरा सेटिंग्ज:

• ट्रायपॉड वापरा: कॅमेरा स्थिर ठेवण्यासाठी ट्रायपॉड अत्यावश्यक आहे.
• मॅन्युअल मोड वापरा: ऑटो मोड टाळा.
• ISO: ISO 100 ते 400 ठेवा.
• अपर्चर: f/8 ते f/11 ठेवा.
• शटर स्पीड: 1/125 ते 1/250 सेकंद ठेवा.
• फोकस: मॅन्युअल फोकस वापरून चंद्रावर फोकस करा.

४. स्मार्टफोन वापर: जर तुमच्याकडे DSLR कॅमेरा नसेल, तर तुमच्या स्मार्टफोनचे प्रो मोड वापरा आणि वरील सेटिंग्ज प्रमाणे बदल करण्याचा प्रयत्न करा.

ज्योतिषशास्त्रातील महत्त्व आणि प्रभाव

ज्योतिषशास्त्रानुसार, पौर्णिमा हा भावनिक आणि मानसिक उर्जेचा कालावधी असतो. सुपरमून म्हणजे हा प्रभाव अधिक तीव्र होतो.

• सामान्य प्रभाव: सुपरमूनमुळे भावना तीव्र होतात, अंतर्ज्ञान वाढते आणि लपलेली सत्ये समोर यू शकतात.
• कोल्ड सुपरमून चा विशेष प्रभाव: डिसेंबरमधील हा सुपरमून आपल्याला वर्षभराचे आढावे घेण्यास, जुन्या आठवणी आणि भावनांपासून मुक्त होण्यास आणि नवीन वर्षासाठी नवीन उद्दिष्टे ठरवण्यास प्रवृत्त करतो.
• राशींवर प्रभाव: ही पौर्णिमा मिथुन राशीत होण्याची शक्यता आहे, ज्यामुळे संवाद, माहिती आणि निर्णय यावर भर अधिक असेल. सर्व राशींना हा चंद्र आपल्या भावनिक स्थैर्यासाठी आणि वर्षाचा शेवट सकारात्मकपणे करण्यासाठी प्रेरणा देईल.

निसर्गाच्या भव्यतेचा साजरा

कोल्ड सुपरमून २०२५ ही केवळ एक खगोलीय घटना नसून, आपल्याला विश्रांती घेण्यास, आकाशाकडे पाहण्यास आणि विश्वाच्या विशालतेचा विचार करण्यासाठीची एक सुवर्ण संधी आहे. हिवाळ्यातील थंडीत, हा उबदार, तेजस्वी चंद्र आपल्याला आशा आणि शांततेची भावना देतो.

म्हणून, २३ डिसेंबरच्या रात्री, बाहेर पडा, आपल्या प्रियजनांसोबत बसा आणि वर्षाच्या शेवटच्या या भव्य खगोलीय कार्यक्रमाचा आनंद घ्या. हे दर्शन तुमच्या आयुष्यातील एक अविस्मरणीय क्षण ठरू शकतो.

(FAQs)

१. प्रश्न: सुपरमून चा पृथ्वीवर काही हानिकारक परिणाम होतो का? जसे की भूकंप?
उत्तर: सध्या उपलब्ध असलेल्या वैज्ञानिक पुराव्यांनुसार, सुपरमून चा भूकंप किंवा इतर नैसर्गिक आपत्तींशी थेट संबंध नाही. मात्र, चंद्र आणि सूर्य यांच्या गुरुत्वाकर्षणामुळे समुद्रात मोठ्या भरती-ओहोटी (Spring Tides) होतात, हे खरे आहे. पण भूकंपांवर होणारा प्रभाव नगण्य किंवा अप्रत्यक्ष आहे.

२. प्रश्न: कोल्ड सुपरमून पाहण्यासाठी मला विशेष उपकरणांची (दुर्बीण) गरज आहे का?
उत्तर: नक्कीच नाही! कोल्ड सुपरमून तुम्हाला तुमच्या डोळ्यांनीच सहजपणे पाहता येईल. तो इतका तेजस्वी आणि मोठा दिसेल की त्यासाठी कोणत्याही उपकरणाची गरज नाही. मात्र, जर तुमच्याकडे दुर्बीण किंवा टेलिस्कोप असेल, तर तुम्ही चंद्रावरील क्रेटर्स (खोल गढी) आणि समुद्र (मारिया) अधिक स्पष्टपणे पाहू शकता.

३. प्रश्न: २०२५ मध्ये एकापेक्षा जास्त सुपरमून आहेत का?
उत्तर: होय, २०२५ मध्ये अनेक सुपरमून आहेत. कोल्ड सुपरमून हा वर्षातील शेवटचा सुपरमून असेल. सुपरमून ची संख्या वर्षानुवर्षे बदलते. २०२५ सालातील इतर सुपरमूनची नावे स्ट्रॉबेरी मून, बक मून इत्यादी असू शकतात.

४. प्रश्न: सुपरमून चा मानसिक आरोग्यावर काय परिणाम होतो?
उत्तर: काही लोकांना असे वाटते की पौर्णिमेच्या काळात झोपेचे चक्र बिघडते, अशांत वाटते किंवा भावना अधिक तीव्र होतात. याला वैज्ञानिकदृष्ट्या पुरेशा पुराव्या नसल्या, तरी हा प्रभाव वैयक्तिक असू शकतो. सुपरमून मुळे हा प्रभाव अधिक जाणवू शकतो. ध्यान आणि विश्रांती घेणे यामुळे या काळात शांत रहाण्यास मदत होऊ शकते.

५. प्रश्न: कोल्ड सुपरमून चे फोटो काढताना चंद्र इतका तेजस्वी का दिसतो की तपशील दिसत नाहीत?
उत्तर: ही एक सामान्य समस्या आहे. कॅमेरा चंद्राच्या तीव्र प्रकाशामुळे ओव्हरएक्सपोजर होतो. हे टाळण्यासाठी, कॅमेरा सेटिंग्जमध्ये ISO खूपच कमी (१००) ठेवा, अपर्चर बंद (f/8 किंवा f/11) ठेवा आणि शटर स्पीड जलद (1/250 सेकंद सारखी) ठेवा. RAW फॉरमॅटमध्ये फोटो काढल्यास नंतर एडिट करणे सोपे जाते.