महापालिका निवडणुकीला तोंड फेडणार? नागपूर-चंद्रपूर आरक्षणात मोठा बदल!

महाराष्ट्रात २९ महापालिका निवडणुकीची तयारी सुरू. नागपूर-चंद्रपूरसाठी नवीन आरक्षण सोडत, १० डिसेंबरला अंतिम मतदार यादी. जि.प. पं.स. लांबल्या, सुप्रीम कोर्ट निर्देशानुसार बदल!

२९ महापालिकांसाठी धडक मारणारी तयारी! मतदार यादीत काय होणार?

महापालिका निवडणुकीची धूम सुरू! नागपूर-चंद्रपूरसाठी नव्या आरक्षणाची सोडत

महाराष्ट्रात स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुका सध्या जोरात चालू आहेत. २२६ नगरपालिका आणि ३८ नगरपंचायतींचा पहिला टप्पा पार पडल्यानंतर आता डोळे २९ महापालिकांवर. राज्य निवडणूक आयोगाने मुंबईसह सर्व महापालिका आयुक्तांची बैठक बोलावली आहे. या बैठकीत प्रारूप मतदार याद्या, निवडणूक कार्यक्रम आणि तयारीचा आढावा घेतला जाईल. प्रारूप मतदार यादीवर हरकतीची मुदत ३ डिसेंबरला संपली. आता १० डिसेंबरला प्रभागनिहाय अंतिम मतदार याद्या जाहीर होणार, तर २२ डिसेंबरला मतदान केंद्रनिहाय याद्या येतील. महापालिकांनी वेळ वाढवण्याची मागणी केल्यास आयोग दोन-तीन दिवस अतिरिक्त देईल.​

सर्वोच्च न्यायालयाच्या निर्देशाने आरक्षणात मोठा बदल

नागपूर आणि चंद्रपूर महापालिकांसाठी खास बातमी. सुप्रीम कोर्टाने राजकीय आरक्षण ५० टक्क्यांवर मर्यादित करण्याचे आदेश दिले. पूर्वी आरक्षण या मर्यादेपेक्षा जास्त होते. आता महिला खुला प्रवर्ग, इतर मागासवर्ग (OBC) आणि OBC महिलांसाठी नव्याने आरक्षण सोडत काढली जाईल. ही सोडत लवकरच होईल आणि नवीन आरक्षण जाहीर होईल. इतर महापालिकांमध्येही अशीच पद्धत अवलंबली जाईल. हे बदल निवडणूक प्रक्रियेला वेग देईल.​

मतदार यादी प्रक्रियेचे मुख्य टप्पे: यादीत

राज्य निवडणूक आयोगाने सुधारित कार्यक्रम जाहीर केला. चला बघूया स्टेप बाय स्टेप:

• प्रारूप मतदार यादी प्रसिद्ध: पूर्ण झाली.
• हरकती-सूचना मुदत: ३ डिसेंबरपर्यंत (संपली).
• अंतिम प्रभागनिहाय मतदार यादी: १० डिसेंबर.
• मतदान केंद्रनिहाय यादी: २२ डिसेंबर.
• नामांकन अर्ज भरणे: यादी जाहीर झाल्यानंतर सुरू.
• मतदान तारीख: अद्याप जाहीर नाही, पण जानेवारी-फेब्रुवारी संभाव्य.

महापालिका आयुक्तांची बैठक ठरविणार अंतिम कार्यक्रम.​

नागपूर-चंद्रपूर महापालिका आरक्षण: तुलनात्मक टेबल

ही माहिती आयोगाच्या सूत्रांवरून. नवीन सोडतीमुळे उमेदवारांची यादी बदलेल.​

जिल्हा परिषद आणि पंचायत समित्या का लांबल्या?

३२ जिल्हा परिषदांपैकी १७ आणि ३३६ पंचायत समित्यांपैकी ८८ मध्ये आरक्षण ५०% पेक्षा जास्त. सुप्रीम कोर्टाच्या निकालानंतर या निवडणुका महापालिका निवडणुकीनंतर होणार. न्यायालयाचा पुढील निर्णय ठरविणार तारीखा. यामुळे ग्रामीण भागातील राजकारणावर परिणाम. महायुती आणि विरोधक दोघेही आरक्षण मुद्द्यावर सतर्क.​

राजकीय पक्षांची तयारी आणि आव्हाने

भाजप, शिवसेना (शिंदे), राष्ट्रवादी (अजित), काँग्रेस सर्वच पक्ष सक्रिय. नागपूरमध्ये संजय बांदलेंचा प्रभाव, चंद्रपूरमध्ये प्रवीण पोटे यांचा. आरक्षण बदलामुळे महिला आणि OBC उमेदवारांना फायदा. मतदार यादीत घोळ टाळण्यासाठी आयोग सतर्क. पूर्वीच्या नगरपालिका निवडणुकांत ६०% मतदान झालं. महापालिकांत ५५-६०% अपेक्षित. डिजिटल मतदार कार्ड, ऑनलाइन हरकती यामुळे प्रक्रिया सुलभ.

महापालिका निवडणुकीचे महत्त्व

मुंबई, पुणे, नागपूर, ठाणे यांसारख्या शहरांमध्ये विकासाचे मुद्दे – पाणी, रस्ते, कचरा व्यवस्थापन, सार्वजनिक वाहतूक. कोण जिंकेल? महायुतीचा वर्चस्व कायम राहील का? विरोधक कमबॅक करतील का? ही निवडणूक २०२७ विधानसभा पूर्वी महत्त्वाची. आरक्षण बदलाने राजकीय समीकरणे बदलतील.

५ FAQs

प्रश्न १: महापालिका निवडणुकीची तयारी कधी सुरू?
उत्तर: पहिल्या टप्पा निवडणुकांनंतर लगेच, आयुक्तांची बैठक चालू.

प्रश्न २: नागपूर-चंद्रपूर आरक्षण कसं बदलणार?
उत्तर: ५०% मर्यादेत नवीन सोडत, महिला-OBC प्रवर्ग प्रभावित.

प्रश्न ३: अंतिम मतदार यादी कधी जाहीर?
उत्तर: १० डिसेंबरला प्रभागनिहाय, २२ डिसेंबरला केंद्रनिहाय.

प्रश्न ४: जि.प. पं.स. निवडणुका का लांबल्या?
उत्तर: आरक्षण ५०% पेक्षा जास्त, सुप्रीम कोर्ट निकालानंतर.

प्रश्न ५: मतदान तारीख कधी अपेक्षित?
उत्तर: जानेवारी-फेब्रुवारी २०२६, आयुक्त बैठक ठरवेल.