“खुर्चीसाठी पायपुसणं करून घेणारे…” नागपूर अधिवेशनात शिंदेंचा उद्धवांवर करारा प्रहार!

नागपूर अधिवेशनात लाडकी बहीण, भ्रष्टाचार आणि ‘पांघरूण खाते’ विधानावरून राजकारण तापले. उद्धव ठाकरेंच्या टीकेला एकनाथ शिंदेंनी “खुर्चीसाठी पायपुसणं करून घेणाऱ्यांनी CM फडणवीसांवर बोलू नये” असा करारा पलटवार केला. सत्ता, स्वाभिमान आणि राजकीय सूडाची ही भाष्ययुद्ध गाजत आहे.

‘पांघरूण खाते’च्या टोलेबाजीनंतर शिंदेंचा जोरदार वार; कोणाचा स्वाभिमान गेला?

एकनाथ शिंदेंचा उद्धव ठाकरेंवर तीखा पलटवार: “खुर्चीसाठी स्वत:चं पायपुसणं करून घेणाऱ्यांनी मुख्यमंत्र्यांवर बोलू नये”

नागपूर हिवाळी अधिवेशनात महायुती आणि विरोधकांमध्ये शाब्दिक युद्ध चांगलंच तापलं आहे. लाडकी बहीण योजना, भ्रष्टाचाराचे आरोप आणि मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्यावर टीका या पार्श्वभूमीवर शिवसेना (उद्धव बाळासाहेब ठाकरे) पक्षप्रमुख उद्धव ठाकरेंनी काही दिवसांपूर्वी ‘पांघरूण खाते’ असा उपरोधिक सल्ला दिला होता. फडणवीस आणि महायुती मंत्र्यांवर भ्रष्टाचाराच्या आड संरक्षण केल्याचा आरोप करताना उद्धवांनी, “सर्व मंत्र्यांना झाकायला एक मोठं पांघरूण खाते ठेवा,” अशी घणाघाती टीका केली होती.​

याच टीकेला उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदेंनी आता जोरदार पलटवार केला. माध्यमांशी बोलताना ते म्हणाले, “मुख्यमंत्री पदासाठी ज्यांनी स्वतःचे पायपुसणे करून घेतले, निष्ठा आणि तत्त्वांशी तडजोड करून विरोधकांसोबत हातमिळवणी केली, अशा लोकांना मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या कामावर बोट ठेवण्याचा कोणताही नैतिक अधिकार नाही.” त्यांच्या या विधानातून त्यांनी थेट उद्धव ठाकरेंचा उल्लेख केला, पण नाव न घेता त्यांच्यावर हल्लाबोल केला. शिंदेंच्या या प्रतिक्रियेमुळे अधिवेशनाच्या राजकीय तापमानात आणखी वाढ झाली आहे.​

‘त्याच मुख्यमंत्र्यांकडे बुके घेऊन का जाता?’ – शिंदेंचा सवाल

उद्धव ठाकरेंनी फडणवीसांवर केलेल्या टीकेचा संदर्भ देताना एकनाथ शिंदेंनी आणखी काही कठोर शब्द वापरले. ते म्हणाले, “ज्यांनी मुख्यमंत्री पदासाठी स्वतःचे पायपुसणे करून घेतले, त्यांना मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्यावर टीका करण्याचा अधिकार नाही. ज्यांच्यावर आज बोलताय, त्यांच्याचकडे तुम्ही बुके घेऊन का जाता? लोकांनी त्यांना त्यांच्या जागेवर बसवलं आहे. पांघरूण कोणाला घ्यायचं यापेक्षा प्रत्येकाने आपलं पांघरूण पाहून हातपाय पसरवले पाहिजेत.” शिंदेंनी या वाक्यांमधून उद्धव ठाकरेंच्या २०१९ नंतरच्या राजकीय निर्णयांवर, विशेषत: शिवसेना-एनसीपी-काँग्रेस महाविकास आघाडीच्या काळात केलेल्या सत्ताधारी तडजोडींवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले.​

अमित शाह, ‘घटनाबाह्य CM’ आणि स्वाभिमानाचा मुद्दा

उद्धव ठाकरे यांनी काही दिवसांपूर्वी केंद्रीय गृहमंत्री अमित शाह यांच्याविरोधातही वक्तव्य केल्याचा संदर्भ देत शिंदेंनी तीव्र प्रतिक्रिया दिली. “अमित शाह यांच्यावर बोलणं ही मोठी शोकांतिका आहे. त्यांचा बॅलन्स गेलेला दिसतोय आणि संबंध नसलेल्या गोष्टी ते बोलू लागले आहेत,” असे ते म्हणाले. पुढे ते म्हणाले, “विधानसभा निवडणुकीत त्यांना दोन नंबरने शेवटच्या नंबरवर बसवलं. मी मुख्यमंत्री होतो तेव्हाही ते मला ‘घटनाबाह्य मुख्यमंत्री’ म्हणत होते. घटनाबाह्य हा शब्द त्यांना फार आवडतो, पण त्यांच्या सत्ताकाळात अजित पवारही उपमुख्यमंत्री होते, याची आठवण ठेवायला हवी.” या विधानातून शिंदेंनी उद्धवांवर दुटप्पीपणाचा आरोप केला.​

शिंदेंनी पुढे असंही म्हटलं की, “शेतकऱ्याचा मुलगा मुख्यमंत्री झाला हे त्यांना पचवत नाही. म्हणूनच ही पोटदुखी सुरू आहे. जनता कोणाला कुठे बसवायचं ते चांगलं जाणते आणि तिने त्यांना त्यांची जागा दाखवून दिली आहे.” २०२२ मध्ये शिवसेनेतल्या बंडानंतर सत्तांतर घडवून आणणारे एकनाथ शिंदे वारंवार “मी शेतकऱ्याचा मुलगा आहे” हा मुद्दा पुढे करतात. आता त्यांनी याच भावनिक सूत्राचा वापर उद्धवांवर प्रतिआक्रमणासाठी केला.​

लाडकी बहीण, २१०० रुपये आणि ‘पांघरूण खाते’ वादाची पार्श्वभूमी

सध्या राज्यात लाडकी बहीण योजनेवरून जोरदार राजकीय वाद सुरू आहे. शिवसेना (UBT), काँग्रेस आणि इतर विरोधी पक्ष महायुती सरकारवर आरोप करत आहेत की, निवडणुकीपूर्वी २१०० रुपयांचा हप्ता देण्याचं जे वचन दिलं ते अद्याप पाळलं गेलेलं नाही. अलीकडेच उद्धव ठाकरेंनी “लाडक्या बहिणींना २१०० रुपये ताबडतोब द्या, नाहीतर मुख्यमंत्री फडणवीस घरी बसतील,” असा सडेतोड इशारा दिला होता. याच भाषणात त्यांनी भ्रष्टाचाराच्या आरोपांवर कारवाई होत नसल्याचा मुद्दा उपस्थित करून “महायुती मंत्र्यांसाठी ‘पांघरूण खाते’ तयार करा” अशी उपरोधिक टीका केली होती.​

याच संदर्भावर आता शिंदेंनी उद्धवांच्या “स्वाभिमान” आणि “निष्ठा” यावर हल्ला चढवला. त्यांचा आरोप असा की, २०१९ नंतर मुख्यमंत्री पदासाठी उद्धवांनी हिंदुत्व, युती आणि शिवसेनेच्या पारंपरिक भूमिकेशी तडजोड केली, हा लोकशाहीतील मोठा विश्वासघात होता. त्यामुळे आज त्यांना फडणवीस किंवा महायुतीवर भाष्य करण्याचा “नैतिक अधिकार” नसल्याचं ते वारंवार अधोरेखित करत आहेत.​

राजकीय अर्थ: २०२६ निवडणुकांचा पाया?

शिंदे–उद्धव यांच्यातील हा शब्दयुद्ध फक्त व्यक्तीगत नाही, तर भविष्यातील राजकीय समीकरणांवर थेट परिणाम करणारा आहे. महायुती सरकारकडून लाडकी बहीण, शेतकरी कर्जमाफी, OBC आरक्षण असे ज्वलंत मुद्दे हाताळले जात असताना, विरोधक स्वाभिमान, विश्वासघात आणि भ्रष्टाचार या नैरेटिव्हवर जोर देत आहेत. शिंदेंचा पलटवार हा त्यांच्या स्वतःच्या शिवसेना गोटाला आणि महायुतीच्या कोअर मतदारांना संदेश देणारा आहे – “आम्हीच खरी शिवसेना, आणि आम्हीच हिंदुत्व व शेतकऱ्यांचे प्रतिनिधी.” तर दुसरीकडे उद्धव आणि त्यांचे सहयोगी “वचनभंग” आणि “भ्रष्टाचार झाकण्याचं राजकारण” या मुद्द्यांवरून सरकारला कोंडीत पकडण्याचा प्रयत्न करत आहेत.​

पुढे काय?

नागपूर अधिवेशन संपेपर्यंत दोन्ही बाजूंनी आणखी तीव्र विधानं होण्याची शक्यता आहे. लाडकी बहीण योजनेचा हप्ता २१०० पर्यंत कधी वाढतो, भ्रष्टाचाराच्या चौकशांवर सरकार नेमकी कोणती पावलं उचलतं आणि उद्धव–शिंदे यांच्यातील हा वैचारिक व वैयक्तिक संघर्ष किती टोकाला जातो, यावर आगामी स्थानिक आणि विधानसभा निवडणुकांचे समीकरण ठरणार आहे. राजकारणात ‘स्वाभिमान’ आणि ‘खुर्ची’ या दोन शब्दांना मिळालेलं हे नवीन रूप महाराष्ट्रात मोठ्या चर्चेचा विषय ठरेल, हे निश्चित.​

FAQs

प्रश्न १: एकनाथ शिंदेंनी उद्धव ठाकरेंविरुद्ध नेमकं काय विधान केलं?
उत्तर: शिंदेंनी म्हटलं की, मुख्यमंत्री पदासाठी ज्यांनी स्वतःचे पायपुसणे करून घेतले आणि तत्त्वांशी तडजोड केली, त्यांना मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्यावर टीका करण्याचा नैतिक अधिकार नाही.​

प्रश्न २: ‘पांघरूण खाते’ वाद काय आहे?
उत्तर: महायुतीतील मंत्र्यांवर भ्रष्टाचाराचे आरोप असूनही कारवाई न झाल्याने उद्धव ठाकरेंनी फडणवीसांना “सर्व मंत्र्यांना झाकण्यासाठी पांघरूण खाते तयार करा” असा उपरोधिक सल्ला दिला.​

प्रश्न ३: अमित शाह यांचा या वादात काय संदर्भ आहे?
उत्तर: अमित शाह यांच्यावर उद्धवांनी केलेल्या काही वक्तव्यांवर शिंदेंनी टीका करत “त्यांचा बॅलन्स गेलेला आहे, संबंध नसलेल्या गोष्टी बोलू लागले आहेत” असं म्हटलं.​

प्रश्न ४: ‘घटनाबाह्य मुख्यमंत्री’ हा शब्द कोणासाठी वापरला गेला?
उत्तर: उद्धव ठाकरे यांनी यापूर्वी शिंदे सरकारला ‘घटनाबाह्य’ म्हटल्याचा संदर्भ देत, शिंदेंनीही हा शब्द परत उचलून उद्धवांवर दुटप्पीपणाचा आरोप केला.​

प्रश्न ५: या शाब्दिक युद्धाचा राजकीय परिणाम काय असू शकतो?
उत्तर: लाडकी बहीण योजना, भ्रष्टाचार आणि स्वाभिमान या मुद्द्यांमुळे महायुती आणि महाविकास आघाडी दोघांच्याही प्रतिमेवर परिणाम होईल; २०२६ च्या निवडणुकांसाठी मतदार कोणाचा नैरेटिव्ह स्वीकारतो यावर याचा थेट प्रभाव पडू शकतो.